Home Ogólnie Sprawiedliwość w skórzanych rękawiczkach czyli The People v O.J Simpson

Sprawiedliwość w skórzanych rękawiczkach czyli The People v O.J Simpson

autor Zwierz
Sprawiedliwość w skórzanych rękawiczkach czyli The People v O.J Simpson

Ostat­nio na blogu było bard­zo fil­mowo a tym­cza­sem, zwierz z pewnym opóźnie­niem chce wam napisać o jed­nym z najlep­szych telewiz­yjnych seri­ali jakie widzi­ał od lat czyli Peo­ple v O.J Simp­son. Ser­i­al, który serce amerykańskiej kry­ty­ki pod­bił już jak­iś czas temu, a nie tak dawno temu wylą­dował na pol­skim Netflixie.

Sprawa O.J Simp­sona jest jed­nocześnie wydarze­niem z niedawnej przeszłoś­ci ale też już kawałkiem his­torii, zarówno his­torii mediów jak i amerykańskiego pra­wodaw­st­wa. O tym jak wiel­ka była to sprawa niech świad­czy najlepiej fakt, że nawet mają­cy kil­ka lat zwierz był świadom, że ów pro­ces się toczy. Więcej zwierz pamię­tał jak oglą­dał słyn­ną ucieczkę Simp­sona po amerykańskiej autostradzie i ojca który tłu­maczył mu, że sko­ro Simp­son ucieka to zapewne jest win­ny.  Jed­nak mimo tego, że cała sprawa dość dobrze funkcjonu­je w pewnej pamię­ci społecznej to np. dla zwierza więk­szość jej szczegółów była zupełnie nie znana. Przede wszys­tkim wszys­tko to co dzi­ało się poza okiem kamer. Pomysł by zro­bić ser­i­al o pro­ce­sie, którego wynik wszyscy aż za dobrze znamy, może się wydawać skazany na pewną dra­matur­giczną porażkę. Pytanie jakie moż­na sobie zdać to czy będziemy w stanie oglą­dać pro­ces człowieka wiedząc, że wszelkie zabie­gi oskarże­nia okażą się chy­bione a wybie­gi obrony trafione. Być może właśnie dlat­ego, ser­i­al tak zach­wyca — bo uda­je mu się w his­torii z oczy­wistym zakończe­niem nie tylko utrzy­mać napię­cie ale przede wszys­tkim opowiedzieć o czymś znacznie więcej niż sam pro­ces o pod­wójne zabójstwo.

Zwierz musi stwierdz­ić, że o ile obsad­owo ser­i­al jest bard­zo dobry to paradok­sal­nie najłas­biej wypa­da Cuba Good­ing Jr w roli samego Simpsona

Trze­ba bowiem stwierdz­ić, że ser­i­al jest pewną soczewką w której sku­pi­a­ją się prob­le­my nie tylko amerykańskiego sys­te­mu prawnego ale i samego społeczeńst­wa. Zaczni­jmy od prawa. Obser­wowanie przy­go­towań zastępów prawników wyna­ję­tych przez O.J Simp­sona pokazu­je jak bard­zo w praw­ie amerykańskim liczy się skuteczne opowiadanie his­torii. Obrona znanego gracza w foot­ball amerykańs­ki opiera się bowiem przede wszys­tkim na pró­bie stworzenia alter­naty­wnych his­torii, innego niż tego na który wskazu­ją dowody. To fas­cynu­jące obser­wowanie takiego sposobu pode­jś­cia do prawa, które kon­cen­tru­je się przede wszys­tkim na oczarowa­niu ławy przysięgłych. To zresztą dobrze dobrze pokazu­je, jak bard­zo w kul­turze amerykańskiej zako­rzenione jest szukanie opowieś­ci alter­naty­wnej, teorii spiskowej, najprzy­jem­niejszej dla słuchacza nar­racji. Jed­nocześnie obser­wu­je­my tych najlep­szych prawników w Stanach którzy wal­czą nie tylko o dobro swo­jego klien­ta ale o własne ego. Każdy z nich tak naprawdę próbu­je w spraw­ie Simp­sona ugrać coś dla siebie — prawnik gwiazd nie może sobie poz­wolić na prze­graną bo cała jego prak­ty­ka opiera się na prestiżu, idą­cy ku emery­turze stary wyjadacz chce z kolei udowod­nić sobie i innym, że jeszcze się w tych roz­gry­wkach liczy, czarnoskóry prawnik, cele­bry­ta wal­czy zaś o to by jego pos­tu­laty doty­czące postępowa­nia policji i proku­ratu­ry wzglę­dem czarnoskórych pode­jrzanych zostały usłyszane przez wszystkich.

To ciekawe że w seri­alu opowiada­ją­cym o spraw­ie sądowej w której sława oskarżonego ode­grała kluc­zową rolę, w rolach dru­go­planowych wys­tępu­ją dzieci­a­ki gra­jące jeszcze niko­mu nie znanych Kardashianów

Pro­ces O.J jest też pro­ce­sem który — w wyda­niu seri­alowym — pięknie pokazu­je jak krucha może być nar­rac­ja opar­ta nawet o najlep­sze dowody. Pro­ces roz­gry­wał się w lat­ach 90 gdzie krymi­nal­isty­ka była już bard­zo rozwiniętą nauką i wchodzil­iśmy w rejon badań DNA. Ale niewiele to zmienia jeśli nie umie się odpowied­nio sprzedać his­torii i zad­bać o to by dowody rzec­zowe były odpowied­nio trak­towane. Przyglą­da­jąc się temu jak kole­jne argu­men­ty obrony pada­ją pod­ważone ze wzglę­du na sposób prze­chowywa­nia próbek, czy pod­waża­nia całej zasady ich pobra­nia widać że nie ma czegoś takiego jak łatwe śledzt­wo i łatwy pro­ces. Najbardziej porusza­jącą sceną — w kon­tekś­cie dowodów jest tak w której O.J Simp­son przymierza słynne rękaw­icz­ki odnalezione na miejs­cu zbrod­ni i w jego domu. Rękaw­icz­ki nie pasu­ją. Ale też oskarżony nie ma powodu by starać się je odpowied­nio założyć, rękaw­icz­ki były ze skóry, prze­chowywane dłu­go w zimnie mogły się skur­czyć. Teorii jest całe mnóst­wo ale nic nie prze­bi­je tego show, które w tym momen­cie roz­gry­wa się przed oczy­ma ławy przysięgłych. Ta zresztą dosta­je w seri­alu niemal cały osob­ny odcinek, który pokazu­je jak przedłuża­ją­cy się pro­ces wpłynął na tych w sum­ie przy­pad­kowych (choć dokład­nie dobranych ludzi) którzy ostate­cznie mieli pod­jąć decyzję.

Jeśli dobry ser­i­al poz­nać po tym jak gra­ją w nim aktorzy którym nie zawsze na ekranie wychodzi to pro­dukc­ja zasługu­je na miano wybitnej

Jed­nak o ile kwest­ie pro­ce­sowe są ciekawe to ser­i­al sta­je się naprawdę fas­cynu­ją­cy kiedy doty­ka kwestii społecznych. Trze­ba od razu zaz­naczyć, że czyni to mis­tr­zowsko. Przede wszys­tkim — twór­cy seri­alu nie mają­cy raczej wąt­pli­woś­ci co do winy O.J ale nie mówią­cy wprost o jego odpowiedzial­noś­ci co chwilę zada­ją nam pyta­nia o to jakie znacze­nie miał w pro­ce­sie wątek rasowy. O.J Simp­son nie był zwykłym czarnoskórym przestępcą. Był gwiazdą, mieszka­jącą w luk­su­sowej, prze­ważnie białej, dziel­ni­cy Los Ange­les. W wielkim domu, który pokazy­wał jego ambic­je wyr­wa­nia się do świa­ta wyższych sfer.  Mamy więc człowieka który z jed­nej strony jest czarnoskóry, i jego pro­ces roz­gry­wa się na tle napięć pomiędzy policją a czarnoskóry­mi mieszkań­ca­mi mias­ta (ser­i­al przy­pom­i­na nam że niewiele wcześniej miały miejsce zamiesz­ki na tym tle) z drugiej nie ma z więk­szoś­cią czarnoskórych amerykanów nic wspól­nego. Nie zmienia to fak­tu, że zarówno prawni­cy jak i wid­zowie muszą zadawać sobie pytanie — czy kolor skóry O.J wpłynął na to jak zbier­a­no infor­ma­c­je, jak  go potrak­towano przed pro­ce­sem? Jest w seri­alu moment kiedy wybier­ana jest ława przysięgłych i prawni­cy rozważa­ją czy fakt, że O.J Simp­son miał (i ewen­tu­al­nie zamor­dował) białą żonę wpłynie pozy­ty­wnie czy negaty­wnie na opinie czarnoskórych kobi­et, które mogą mieć mu za złe że wybrał sobie żonę spoza środowiska. To doskonale pokazu­je jak zag­mat­wany jest tu prob­lem rasowy. Zwłaszcza, że po obu stronach, zarówno obrony jak i oskarże­nia mamy czarnoskórych prawników, których głos też odnosi się częs­to do kwestii rasowej.

Po obu stronach sądowej rozprawy znaleźli się czarnoskórzy prawni­cy — w obu przy­pad­kach ser­i­al dobrze pokazu­je, że kwest­ie rasowe miały znacze­nie zarówno po stron­ie obrony jak i oskarżenia.

Ale nie tylko o rasę tu chodzi. Ser­i­al sku­pia się też na kwestii sławy. Na tym jak wielkie znacze­nie miała przy aresz­towa­niu (fakt, że nikt nie zatrzy­mał O.J Simp­sona gdy ten uciekał wyni­ka też z fak­tu, że nikt nie chci­ał użyć prze­mo­cy wobec niesły­chanie znanego gwiaz­do­ra), przy tym jak trak­towały go media, ludzie, a nawet strażni­cy więzi­en­ni. To spo­jrze­nie którego zig­norować nie moż­na i które wyprowadza nas trochę ze świa­ta tej jed­nej poje­dynczej sprawy o morder­st­wo i każe zadawać sobie pyta­nia — czy w ogóle da się spraw­iedli­wie osądz­ić człowieka sławnego, zwłaszcza kiedy każdy krok śledzą media. Zresztą to jest ciekawe, że sprawa O.J Simp­sona jest takim przy­pad­kiem do rozważa­nia cele­bryct­wa, gdyż na drugim planie pojaw­ia się jego — wów­czas jeszcze mało znany przy­ja­ciel — Robert Kar­dashi­an, którego nazwisko stało się potem syn­on­imem cele­bryct­wa. Warto tu zauważyć, że sam pro­ces istot­nie był jed­ną z najbardziej oglą­danych i komen­towanych spraw w his­torii Stanów, gdzie prawni­cy cza­sem dbali bardziej o to by poin­for­mować o czymś prasę niż drugą stronę czy sam sąd. Zresztą ser­i­al doskonale sobie radzi z pokazaniem wpły­wu mediów rekon­stru­u­jąc frag­men­ty wys­tąpień telewiz­yjnych, pokazu­jąc okład­ki cza­sop­ism i dobrze tworząc wiz­ję spek­tak­lu roz­gry­wa­jącego się na oczach całej Ameryki.

Mar­cia Clark to jed­na z ciekawszych postaci kobiecych jaką mieliśmy okazję oglą­dać ostat­nio na ekranie

Trze­ba zauważyć że ser­i­al nie staw­ia w cen­trum uwa­gi samego O.J — to wręcz postać dru­go­planowa. Najbliżej głównej bohater­ki jest tu Mar­cia Clark wys­tępu­ją­ca z ramienia “Ludzi”. Zdol­na prawnicz­ka, w trak­cie swo­jego pro­ce­su roz­wodowego, musi nie tylko prze­jść przez najtrud­niejszy pro­ces w swoim życiu ale też dać odpór codzi­en­nemu sek­siz­mowi. Ser­i­al niko­go nie oszczędza — udało się doskonale pokazać taki codzi­en­ny, pozornie niewiel­ki ale jed­nak odczuwal­ny sek­sizm jaki otacza bohaterkę. Świet­ny jest frag­ment doty­czą­cy fryzury bohater­ki — kry­tykowanej w prasie, jej szef sugeru­je by zmieniła uczesanie i ostate­cznie nie ma ona wyjś­cia. Musi wyglą­dać dobrze przed ławą przysięgłych. Ale fryzu­ra zostanie następ­nego dnia skry­tykowana na pier­wszych stron gazet. Przy czym ser­i­al pokazu­je nam, że Mar­cia naprawdę była kom­pe­tent­ną osobą, zaplą­taną w sprawę, której w takiej atmos­ferze chy­ba nie dało się łat­wo wygrać. Zresztą  ser­i­al nie traci z oczu kwestii prze­mo­cy wobec kobi­et — przy­pom­i­na że ostate­cznie w tej wielkiej medi­al­nej spraw­ie chodz­iło o zabi­cie kobi­ety, najpraw­dopodob­niej przez zaz­dros­nego byłego męża.  W ogóle ser­i­al dobrze radzi sobie z przy­pom­i­naniem nam, że w tej spraw­ie są ofi­ary, które powin­ny być dużo ważniejsze od pop­u­larnego O.J. Co ciekawe, twór­cy seri­alu zde­cy­dowali się na roze­granie w ramach tego prawniczego seri­alu wątku oby­cza­jowego — Mar­cia i Christo­pher Dar­d­en — dru­gi z prawników oskarże­nia mieli się ku sobie (co wiemy z ich wspom­nień). Ser­i­al ład­nie roz­gry­wa ich związek- nie związek przy­pom­i­na­jąc że życie toczyło się także poza salą sądową.

Ser­i­al doskonale odd­a­je styl­istykę lat 90 choć nie da się ukryć że jest w pode­j­mowanych tem­at­ach bard­zo współczesny

Tu chy­ba jest dobry moment by napisać dwa słowa o obsadzie. Zwierz nie pamię­ta kiedy widzi­ał lep­iej zagrany ser­i­al. Serio to jest pod wzglę­dem aktorskim ser­i­al, który dowodzi że nawet słab­szy aktor potrafi się znaleźć jeśli ma dobry mate­ri­ał. Na pier­wszy plan wysuwa się fenom­e­nal­na Sarah Paul­son. Aktor­ka znana min. z Amer­i­can Hor­ror Sto­ry jest jed­ną z tych telewiz­yjnych aktorek która rzad­ko gra słabo, a najczęś­ciej wyśmieni­cie. Tu w roli Marcii Clark tworzy chy­ba jed­ną z naj­ciekaw­iej napisanych postaci kobiecych jakie ostat­nio widzieliśmy w telewiz­ji. Gdy­by zwierz miał powiedzieć jakich postaci szu­ka pewnie wskaza­ł­by właśnie na Mar­cię, która z jed­nej strony jest postacią kobiecą w tym znacze­niu że ser­i­al pod­nosi kwest­ię sek­siz­mu i tego jak bycie kobi­etą w świecie — wów­czas- przede wszys­tkim męskim miało znacze­nie dla tego jak ją trak­towano. Ale jed­nocześnie nie jest to ani sil­na postać kobieca, ani postać roz­gry­wana tylko w kon­tekś­cie płci. To po pros­tu dobrze i wielowymi­arowo napisana bohater­ka. Doskon­ały jest też Ster­ling K.Brown jako wspom­ni­any wcześniej Christo­pher Dar­d­en, z tu z kolei aktor doskonale roze­grał dylematy młodego proku­ra­to­ra który nie wie czy jego kari­era właśnie nabrała tem­pa ze wzglę­du na jego umiejęt­noś­ci czy kolor skóry. Zwierz był miło zaskoc­zony tym jak dobrze w seri­alu gra John Tra­vol­ta, które­mu przy­padła rola prawni­ka dla cele­bry­tów — Rober­ta Shapiro. Tra­vol­ta okazał się dość niespodziewanie ide­al­nym odtwór­cą roli bohat­era którego ego powin­no mieć osob­ną wiz­ytówkę ale który bywa zaskaku­ją­co skuteczny. Wyda­je się zwier­zowi, że rolę życia zagrał tu Ross z Przy­jaciół czyli David Schwim­mer jako Robert Kar­dashi­an — jeden z nielicznych bohaterów tego seri­alu, dla którego sprawa Simp­sona ma wymi­ar oso­bisty (byli przy­jaciół­mi) zaś odpowiedź na pytanie kto zabił ma wymi­ar bardziej moral­ny niż prawny. Na koniec zwierz musi powiedzieć, że choć Cuba Good­ing Jr. sprawdza się nieźle w roli O.J to jed­nak zdaniem zwierza to jest jed­na ze słab­szych ról w seri­alu. Być może dlat­ego, że twór­cy chy­ba nie darzą swo­jego bohat­era nad­mierną sym­pa­tią. To oczy­wiś­cie nie wszyscy aktorzy których zna­jdziemy w seri­alu — który ma tak na mar­gin­e­sie naprawdę fenom­e­nal­ną obsadę — ale ci którzy zro­bili na zwierzu szczegól­nie wrażenie.

Ser­i­al opowia­da o pro­ce­sie który pamię­ta­ją niemal wszyscy amerykanie, którzy wtedy żyli. Stąd olbrzymie przy­wiązanie do szczegółów tak że cza­sem tylko aktorskie twarze pozwala­ją odróżnić kadry z seri­alu od zdjęć z epoki.

 

Zwierz przyz­na, że mógł­by wygłosić jeszcze tuzin pochwał pod adresem seri­alu. Wskaza­ł­by jak dobrze udało się odd­ać w pro­dukcji upływ cza­su — tak, że widz ma wyraźne poczu­cie, że bohaterowie są pod koniec wielomiesięcznego pro­ce­su inny­mi ludź­mi niż byli na jego początku. Ser­i­al ma prze­myślaną struk­turę wewnętrzną, dziesięć odcinków (w tym dwa pier­wsze trwa­ją pół­torej godziny) pomyślano tak, że kiedy widz mógł­by już zacząć się nieco nudz­ić pow­tarzal­noś­cią pewnych moty­wów dosta­je zupełnie inną per­spek­ty­wę. Tu wybi­ja się na pier­wszy plan przede wszys­tkim odcinek o ław­ie przysięgłych  — doskonale uzu­peł­ni­a­ją­cy naszą wiz­ję tego co dzi­ało się w cza­sie pro­ce­su. Twór­cy pow­strzy­mali się też od nad­miernego dydak­tyz­mu. Pro­ces ostate­cznie okazu­je się w pewnym stop­niu klęską wszys­t­kich zain­tere­sowanych, zaś ci najbardziej pokrzy­wdzeni — nie dosta­ją żad­nego zadośćuczynienia. Kiedy w ostat­nim odcinku rodz­i­na zamor­dowanej żony Simp­sona pyta “Co ter­az?” uświadami­amy sobie jak niewiele właś­ci­wie może zro­bić wymi­ar spraw­iedli­woś­ci wobec bolesnego fak­tu, że kogoś już nie ma i nic go do życia nie przy­wró­ci. Warto tu dodać, że jest to pro­dukc­ja która mogła­by stanow­ić dobre wprowadze­nie do wiedzy nie tyle o amerykańskim sys­temie prawnym ale o amerykańskim społeczeńst­wie w którym kwest­ie kla­sowe, rasowe, płci i pochodzenia miesza­ją się ze sobą tak zaw­ile, że trud­no powiedzieć kto jest krzy­wdzą­cym a kto pokrzywdzonym.

Trze­ba przyz­nać że ser­i­al próbu­je nie stracić z oczu tego co najważniejsze — ofi­ar zbrod­ni i ich rodzin

The Peo­ple v O.J Simp­son to pier­wszy sezon seri­alu antologii “Amer­i­can Crime Sto­ry”. Trud­no powiedzieć, czy kole­jny (chy­ba mają­cy doty­czyć pro­ce­su po hura­ganie Kath­ri­na) odniesie podob­ny sukces. Praw­dopodob­nie nie bo nic nie budzi w his­torii amerykańs­kich pro­cesów takich emocji jak pro­ces Simp­sona. Zwłaszcza że przy­pom­ni­any ostat­nio w seri­alu i doku­men­cie (nagrod­zonym Oscarem) pokazu­je, że pewne zjawiska w społeczeńst­wie amerykańskim może­my obser­wować od lat i niewiele się tu zmienia. Zamiesz­ki na uli­cach Los Ange­les w lat­ach 90 i zamiesz­ki w ostat­nich lat­ach miały to samo podłoże — bru­tal­ność policji wzglę­dem czarnoskórych mieszkańców miast, przy jed­noczes­nym braku zau­fa­nia do policji wśród czarnoskórej społecznoś­ci. To prob­lem który trawi amerykańskie społeczeńst­wo od daw­na a w kon­tekś­cie infor­ma­cji  o drasty­cznej nierównoś­ci wyroków zapada­ją­cych w sprawach białych i czarnoskórych przestępców (różnice w wyrokach są olbrzymie nawet jeśli popełniono to samo wykrocze­nie) staw­ia pod znakiem zapy­ta­nia całą wewnętrzną inte­grację społeczeńst­wa. Przy jed­noczes­nej specy­fice pro­ce­su w sys­temie amerykańskim określe­nie “wymi­ar spraw­iedli­woś­ci” wyda­je się iron­iczne.  Nie mniej zwróce­nie się aku­rat ku tej tem­atyce i entuz­jasty­czne przyję­cie seri­alu także przez wid­own­ię wskazu­je, że jest w społeczeńst­wie poczu­cie, że pro­dukc­ja mówi też coś o współczesności.

Zwierz jest ciekawy czy kole­jne sezony seri­alu odniosą podob­ny sukces.

Na koniec zwierz pole­cił­by wam — jeśli jeszcze seri­alu nie oglą­dal­iś­cie — nie spieszyć się za bard­zo. To znaczy to nie jest ser­i­al do obe­jrzenia wszys­t­kich odcinków na raz. Wręcz prze­ci­wnie — może to zde­cy­dowanie dzi­ałać na jego nieko­rzyść. Rozłoże­nie odcinków w cza­sie to dobry pomysł, zwłaszcza że wtedy trud­niej znudz­ić się tem­atem a moż­na więcej uwa­gi poświę­cić temu jak doskon­ała jest to pro­dukc­ja i jak dobrze rozkła­da pewne akcen­ty nie pozostaw­ia­jąc żad­nego argu­men­tu i żad­nej per­spek­ty­wy na uboczu. To jest ser­i­al o całej moza­ice ludz­kich postaw, motywacji i przekon­ań. A jed­nocześnie — pro­dukc­ja jak­by w pewnym sprze­ci­wie wobec tego co się wydarzyło do samego koń­ca nie daje nam jed­noz­nacznej odpowiedzi. Choć widz­imy po czy­jej stron­ie sto­ją fil­mow­cy to sami musimy, niczym nowa rada przysięgłych odpowiedzieć sobie na pytanie, czy mieliśmy do czynienia tylko z genial­nym naduży­ciem zasad pro­ce­su sądowego, nieprzy­go­towanym oskarże­niem czy presją społeczną. Ostate­cznie jed­nak cały sezon zada­je bardziej prze­j­mu­jące pytanie — czy spraw­iedli­wość jest w takim świecie w ogóle możli­wa. I tu odpowiedź wyda­je się nie tylko nieco bardziej jed­noz­nacz­na ale też niepoko­ją­co aktualna.

Ps:Jakby co to zwierz dobrze wie, że to nie jest ser­i­al nowy ale aku­rat w przy­pad­ku tej pro­dukcji zupełnie się nie spieszył bo wiedzi­ał, że chce ją obe­jrzeć dopiero po zakończe­niu całego sezonu.

9 komentarzy
0

Powiązane wpisy

judi bola judi bola resmi terpercaya Slot Online Indonesia bdslot
slot
slot online
slot gacor
Situs sbobet resmi terpercaya. Daftar situs slot online gacor resmi terbaik. Agen situs judi bola resmi terpercaya. Situs idn poker online resmi. Agen situs idn poker online resmi terpercaya. Situs idn poker terpercaya.

Kunjungi Situs bandar bola online terpercaya dan terbesar se-Indonesia.

liga228 agen bola terbesar dan terpercaya yang menyediakan transaksi via deposit pulsa tanpa potongan.

situs idn poker terbesar di Indonesia.

List website idn poker terbaik. Daftar Nama Situs Judi Bola Resmi QQCuan
situs domino99 Indonesia https://probola.club/ Menyajikan live skor liga inggris
agen bola terpercaya bandar bola terbesar Slot online game slot terbaik agen slot online situs BandarQQ Online Agen judi bola terpercaya poker online