Jacyś ludzie czyli zwierz ogląda Kapitana Philipsa

Hej

W niedzielę przed rozpoczę­ciem cer­e­monii Oscarowej zwierz postanow­ił ostat­nim rzutem na taśmę nadro­bić jeszcze jeden nomi­nowany film. Przez chwilę zwierz rozważał czy jed­nak nie zbo­jko­tować pol­s­kich dys­try­b­u­torów, którzy Dal­las Buy­ers Club wprowadza­ją od kin skan­dal­icznie późno, ale zde­cy­dował się być mimo wszys­tko jed­nos­tką ucz­ci­wą. Padło, więc na Kap­i­tana Philip­sa (moż­na go sobie kupić w UPC za kilka­naś­cie zł w ramach VOD i to nie jest rekla­ma tylko tak zwierz go poży­czył), gównie, dlat­ego, że o filmie dużo mówiono w kon­tekś­cie braku nom­i­nacji — przede wszys­tkim  dla Toma Han­ksa. Poza tym Kap­i­tan Philips stanow­ił wiel­ki wyrzut sum­ienia zwierza — film, który wydawał się mało intere­su­ją­cy zwier­zowi spotkał się z niespo­tykanie dobrym przyję­ciem. Tak, więc zwier­zowi nie pozostawało nic innego tylko obow­iązkowo nadro­bić prze­ga­pi­oną wcześniej pozy­cję. Nieste­ty okazu­je się, że cza­sem nawet zwierz ma rację, kiedy decy­du­je się czegoś nie oglą­dać. Wpis zaw­iera pom­niejsze spoil­ery, choć prawdę powiedzi­awszy, zakończe­nie całej sytu­acji jest chy­ba dość powszech­nie znane.

Zwierz musi przyz­nać, że nie miał ochoty oglą­dać fil­mu i zachę­ciły go dopiero bard­zo pochleb­ne recen­z­je, ale po sean­sie zwierz utwierdz­ił się w przeko­na­niu, że jed­nak dobrze wie, co w kinie go intere­su­je a co niekoniecznie

Dla tych, którzy nie widzą dokład­nie, o czym opowia­da film kró­ci­utkie streszcze­nie. Nasz dziel­ny Kap­i­tan Philips służy na kon­ten­erow­cu, który zosta­je zaatakowany przez Soma­l­i­js­kich piratów. Kap­i­tan jest odpowiedzial­ny i inteligent­ny, więc dość dobrze radzi sobie z atakiem. Wyda­je się nawet, że wszys­tko uda się rozwiązać szy­bko i sprawnie bez ofi­ar i więk­szych strat. Do cza­su, kiedy wraz z pirata­mi nie trafia na łódź ratunkową. Tu film oraz cała his­to­ria zmienia tem­po i właś­ci­wie tem­at. Zamknię­ty w niewielkiej łodzi wraz z pirata­mi kap­i­tan Philips sta­je się pod­miotem olbrzymiej akcji wojskowo-ratown­iczej. W niej zaś biorą udzi­ał prze­waża­jące amerykańskie siły od spadochro­niarzy po lot­niskow­ce. Wszys­tko zaś by ocal­ić dziel­nego kap­i­tana a właś­ci­wie amerykańskiego oby­wa­tela. Tym­cza­sem zaś przetrzymy­wany na łodzi Philips ma możli­wość poz­nać nieco lep­iej swoich porywaczy. Tak mniej więcej w skró­cie przed­staw­ia się akc­ja fil­mu.  Zwierz przy­tacza ją nie bez powodu. Widzi­cie w filmie wydarzenia następu­ją po sobie w sposób dość bez­namięt­ny – od początku wiemy, że dojdzie do ataku, do wejś­cia kap­i­tana na łódź ratunkową, do inter­wencji sił wojskowych. Nie ma tu sus­pen­su ani nawet napię­cia, bo zakończe­nie jest znane. Po co więc oglą­dać taki ciąg wydarzeń na ekranie? Cóż cały czas przekony­wano zwierza, że oglą­da ten dość log­iczny rozwój zdarzeń gdyż  jest to pro­dukc­ja głębo­ka i zmieni­a­ją­ca per­spek­ty­wę spo­jrzenia na piract­wo nowej ery. Zwierz, który jest naprawdę życ­zli­wy i jest gotowy przyjąć, że nic nie wie o filmie, póki ten się nie skończy grzecznie czekał.

Gdy­by ktoś po tym filmie zapy­tał zwierza jaki jest bohater, zwierz miał­by poważne trud­noś­ci by odpowiedzieć na to pytanie 

I rzeczy­wiś­cie, zwier­zowi wydawało się na początku, że film będzie zmierzał ku ciekawej kon­frontacji dwóch kap­i­tanów. Philip­sa, typowego Amerykan­i­na z klasy śred­niej, który opieku­je się swo­ją pięt­nas­to osobową załogą i pisu­je maile do żony i dzieci i Muse’a Saudyjczy­ka żyjącego w bard­zo złych warunk­ach, pory­wa­jącego stat­ki po to by odd­ać więk­szość (jeśli nie całość) okupu swoim sze­fom. Philips szanowany i lubiany, ale stanow­czy i Muse, pog­a­rdzany przez innych piratów, ale bystry i biorą­cy odpowiedzial­ność za swo­ją załogę. Dwóch mężczyzn z dwóch różnych światów, których dzielą właś­ci­wie okolicznoś­ci, ale niekoniecznie charak­tery. To coś, co zwierz chęt­nie by zobaczył, zwłaszcza, że to spotkanie dwóch światów zapowiadało się smakowicie.  Film jed­nak zami­ast naprawdę skon­fron­tować ze sobą bohaterów tworzy tylko iluzję takiej kon­frontacji. Tak bohaterowie mają kil­ka dialogów, które nie doty­czą tylko szczegółów por­wa­nia i okupu, tak cza­sem w spo­jrze­niu, które­goś z nich moż­na dostrzec cień zrozu­mienia dla drugiego, ale wszys­tko roz­gry­wa się na powierzch­ni. Z rozmów niewiele wyni­ka a kiedy Kap­i­tan Philips mówi do pira­ta, że musi być coś więcej do robi­enia w Soma­lii niż łowie­nie ryb i piract­wo to zwierza aż zatch­nęło. To dokład­nie to zad­nie, które może wypowiedzieć zad­owolony człowiek zachodu poucza­ją­cym tonem do przed­staw­iciela jed­nego z najuboższych kra­jów na świecie. Na Boga to nie są nas­to­let­ni przestęp­cy, którzy urwali się ze szkoły śred­niej i moż­na ich rozsąd­ną motywa­cyjną argu­men­tacją zgo­nić z uli­cy! Zwierz nie twierdzi, że w Soma­lii trze­ba być bandytą, ba nawet pode­jrze­wa, że jest tam coś więcej do robo­ty, ale ma też pode­jrze­nie, że sfrus­trowany Soma­l­i­js­ki pirat chęt­nie zajął­by się czymkol­wiek innym.  Ta płytkość kon­frontacji wyni­ka przede wszys­tkim z fak­tu, że o obu bohat­er­ach niewiele wiemy. Philips ma żonę i dzieci, ale właś­ci­wie wiemy o nim tyle. Chci­ało­by się poz­nać go w jakiejkol­wiek swo­bod­nej sytu­acji, ale poza tym, że zarządza ćwiczenia zan­im statek stanie się pod­miotem ataku, nie robi nic, co poz­woliło­by wyro­bić sobie jakieś zdanie na tem­at jego postaci. Może twór­cy tak bali się dopisać coś od siebie do prawdzi­wej his­torii, że zapom­nieli obdarzyć bohat­era jakim­iś konkret­ny­mi cecha­mi charak­teru. O Soma­l­i­jskim pira­cie wiemy jeszcze mniej. Wiemy, że nie jest szczegól­nie szanowany, ale czy jest jed­nym z wielu, czy coś wydarzyło się w jego przeszłoś­ci, czy wszys­tko, co robi, robi tylko dla siebie. Zwierz ma wraże­nie, że więcej tu pytań niż jakichkol­wiek odpowiedzi. Być może takie było założe­nie, ale zwier­zowi cały czas trud­no było prze­j­mować się losem bohaterów, o których tak mało wiedział.

Kiedy dochodzi do kon­frontacji sił amerykańs­kich z małą łódeczką piratów zwierz miał nadzieję na coś więcej niż odt­worze­nie dzi­ałań amerykańskiej armii

Zresztą twór­cy fil­mu jak­by zda­jąc sobie sprawę, że sam kon­frontac­ja dwóch postaci niewiele nam przyniesie decy­du­je się na pokazanie star­cia Daw­i­da z Goli­atem. Oto prze­ci­wko czterem uzbro­jonym w kara­biny soma­l­i­jskim piratom wys­taw­iona jest prawdzi­wa wojskowa potę­ga. Ta dys­pro­por­c­ja rzeczy­wiś­cie budzi w widzu dyskom­fort, ale niewiele z niego wyni­ka. Tak to praw­da, czterech soma­l­i­js­kich piratów rabu­ją­cych z powodu trud­nych warunk­ów życiowych i braku roz­wo­ju gospo­dar­czego w ich kra­ju nie mają za bard­zo  szans z amerykański­mi Navy Seals. Tylko cóż z tym począć? Zwierz nie oczeku­je od fil­mu, że w jakikol­wiek sposób rozwiąże prob­lem, ale całość wydawała się taka zupełnie pozbaw­iona emocji. Zwier­zowi ani szczegól­nie nie zależało na pirat­ach ani też nie był w stanie potępić z góry dzi­ałań amerykańs­kich. Wydarzenia dzi­ały się przed jego oczy­ma, ale nie było w nim tego pier­wiast­ka, który budz­ił jakąś niez­godę na to jak świat jest urząd­zony. No, bo rzeczy­wiś­cie nie jest urząd­zony ucz­ci­wie, ale to zwierz wiedzi­ał jak­by bez tej his­torii. Tu zaś nie miał przestrzeni by w tą nieucz­ci­wość świa­ta zain­west­ować więcej emocji. Zwłaszcza, że Soma­l­i­js­cy piraci wpisu­ją się w straszne stereo­typy. Jeden właś­ci­wie nie ma osobowoś­ci, dru­gi jest zde­ter­mi­nowany i inteligent­ny, trze­ci duży agresy­wni  i sil­ny a czwarty to jeszcze dzieci­ak. Żaden z nich nie ma wystar­cza­ją­co dużo cech charak­teru by wykracza­li poza stereo­ty­pu bohat­era, który jest “zły” z powodu okoliczności.

Zwierz od daw­na nie miał wraże­nia, że oglą­da tak niedo­pre­cy­zowane i niedo­pra­cow­ane postacie

W filmie chwalono przede wszys­tkim aktorstwo. Rzeczy­wiś­cie Kap­i­tan Philips jest przy­na­jm­niej aktorsko filmem niesły­chanie kam­er­al­nym. Właś­ci­wie  ma tylko dwie pełne role. Bo choć na ekranie mamy dość sporo postaci to tylko w tych dwóch przy­pad­kach może­my powiedzieć, że bohaterowie robią coś więcej niż tylko popy­cha­ją akc­je do przo­du. Tom Han­ksa i Barkhad Abdi gra­ją… dobrze. Zwierz rzeczy­wiś­cie zobaczył kap­i­tana i soma­l­i­jskiego pira­ta. Ale prob­lem pole­ga na tym, że nie za bard­zo mają, co grać. Zwierz wie, że jest to his­to­ria opar­ta na fak­tach i na książce pow­stałej na pod­staw­ie tych fak­tów, ale zwier­zowi brakowało jakiegoś soczys­tego dia­logu. Przy czym zwierz nie dzi­wi się, że Barkhad Abdi przykuł uwagę, bo rzeczy­wiś­cie nie ma w nim nic z debi­u­tan­ta a na pewno nic z naturszczy­ka. Zwierz zresztą nie rozu­mie, dlaczego nom­i­nac­je otrzy­mał w kat­e­gorii dru­go­planowej sko­ro film skła­da się właś­ci­wie z dwóch ról równorzęd­nych. Zwierz nie wie czy to zależy od zgłasza­ją­cych do nagród czy od jak­iś reg­u­lacji, ale zdaniem zwierza jest on nie mniej pier­ws­zo­planowy od Toma Han­ksa. A jeśli o Han­ksa chodzi. Wszyscy kaza­li zwier­zowi czekać do koń­ca do tej niesamowitego aktorskiego popisu. I rzeczy­wiś­cie ostat­nia sce­na w wyko­na­niu Han­ksa jest bard­zo dobrze zagrana. Ale zdaniem zwierza to jeszcze nie czyni wielkiej kreacji. Może zwierz jest bez ser­ca, ale ostat­nia sce­na na łód­ce — a właś­ci­wie to, co padło z ust bohat­era było tak sztam­powe, że nie poruszyło zwierza. Z kolei sce­na w ambu­la­to­ri­um, choć doskon­ała to jed­nak to trochę za mało. Zwłaszcza, że jak zwierz stwierdz­ił — nie naw­iązał żad­nej więzi z bohaterem.  Zwierz powie szcz­erze, że nie dzi­wi się, że w tak dobrze obsad­zonym rola­mi roku Akademia nie zde­cy­dowała się nomi­nować Toma Han­ksa. Nie każ­da rola musi się zakończyć nom­i­nacją a ta nie była aż tak porywająca.

Zdaniem zwierza w tym filmie były tylko dwie role i obie pierwszoplanowe

No właśnie zwierz wie, że się pow­tarza, ale oce­ni­a­jąc ten film zdał sobie sprawę, że właś­ci­wie nie ma na jego tem­at opinii. Obe­jrzał, zobaczył sek­wencję zdarzeń, wysłuchał, co ma do powiedzenia Inter­net. Ale nigdzie ten film zwierza nie dotknął, nie zostaw­ił go z niepoko­ją­cy­mi uczu­ci­a­mi, współczu­ciem, stra­chem czy niez­godą. Wszędzie pod­kreśla się, że film zmienia nasze spo­jrze­nie na piract­wo, że pokazu­je, iż nie ma tu tych dobrych i tych złych. Może zwierz pod­szedł do fil­mu ze złym założe­niem, bo spodziewał się anal­izy jeszcze głęb­szej, może nigdy nie żył w złudze­niu, że pirat z Soma­lii to ten zły. Zresztą Kap­i­tan Philips zda­je się niesamowicie mało o samym piractwie wiedzieć — jak cho­ci­aż­by nie zda­je sobie sprawy, że ataku­ją­cy go piraci praw­ie nic z tego rabunku nie wyniosą. Do tego film, który ma się trzy­mać rzeczy­wis­toś­ci jest strasznie zakrzy­czany — krzy­czą na siebie Soma­l­i­jczy­cy i krzy­czą Amerykanie. Zwierz nie przeczy tak zapewne wyglą­da­ją takie sytu­acje stre­sowe. Ale na dłuższą metę w filmie jest to męczące i ponown­ie zwięk­sza dys­tans, bo trud­niej przysłuchi­wać się dial­o­gom. Zwierz nie przekonu­je was, że film  jest zły. Może nawet jest dobry, ale od daw­na nie przy­pom­i­nam sobie fil­mu, który był­by tak bard­zo obok zwierza. Przy czym sus­zona była pier­wsza intu­ic­ja by fil­mu nie oglą­dać, bo zwierz ma wraże­nie, że zde­cy­dowanie nie był dobrym widzem. Kap­i­tan Philips ma bard­zo dobre recen­z­je. I dobre oce­ny. Ogól­nie uzna­je się pro­dukc­je za jed­no z sym­pa­ty­czniejszych zaskoczeń fil­mowych zeszłego roku. Pro­dukc­ja, na którą nikt nie staw­iał zyskała przy­chyl­ność i kry­ty­ki i wid­owni. Dlaczego więc pro­dukc­ja tak bard­zo na zwierza nie podzi­ałała? Cóż nie ma zwierz dla was żad­nej genial­nej odpowiedzi. Może  nie wszys­tko musi się zwier­zowi podobać albo nie podobać. W końcu z tych tysię­cy filmów, jakie zwierz widzi­ał całkiem sporo pasowało do prze­gród­ki z wielkim znakiem zapy­ta­nia gdzie zwierz wrzu­cał wszys­tko co jakoś nie zach­wyciło go ani nie oburzyło. I tak jest dla zwierza Kap­i­tan Philips. Przy czym zwierz musi powiedzieć, że takich filmów nie lubi najbardziej właśnie, dlat­ego, że nie budzą w nim żad­nych emocji. Być może w was wzbudzą. W końcu pozy­ty­wne opinie, nom­i­nac­je i nagrody nie biorą się znikąd. Ale nie pyta­j­cie zwierza skąd. Bo w tym przy­pad­ku nie wie.

Ps: Po Oscarach naj­ciekawszy jest dzień kiedy Inter­net reagu­je na to co roze­grało się w nocy – co ciekawe z Inter­ne­towych spra­woz­dań moż­na było dojść do wniosku, że na Oscarach pojaw­iła się Lupi­ta i Bene­dict oraz bied­ny nien­agrod­zony DiCaprio. Zaś całej resz­cie nawet nagrod­zonych aktorów jakoś nie udało się przykuć uwa­gi widzowni.

Ps2: Jeśli chcielibyś­cie przeczy­tać tekst zwierza z przecinka­mi to w najnowszym numerze mag­a­zynu Stoli­ca zna­jdziecie artykuł zwierza o Warsza­w­ie w fil­mach. Całkiem sym­pa­ty­czny zwierz powie.