Life or Nolife czyli moje życie jest lepsze od twojego

Hej

Nad dzisiejszym wpisem zwierz myślał dość dłu­go. To znaczy dłużej niż jeden dzień (właśnie dowiedzieliś­cie się ile cza­su na prze­myśle­nie wpisu potrze­bu­je zwyk­le zwierz). Prze­suwał pub­likację w cza­sie (miał usiąść do pisa­nia już kil­ka tygod­ni temu), bo nie był w stanie jas­no ułożyć swoich prze­myśleń. Co jest pewnym utrud­nie­niem kiedy przyjęło się pisanie za pod­sta­wową for­mę komu­nikowa­nia ludzkoś­ci swoich rozważań. Ostate­cznie jed­nak przy­pom­ni­ał sobie że nie jest ekspertem tylko blogerem i jeśli nie będzie miał jas­nego zda­nia na dany tem­at to żad­na komis­ja nie przyjdzie skon­fiskować mu kom­put­era (zwierz ma taką nadzieję). Tak więc dzisiejszy wpis nie zaw­iera raczej opinii których zwierz jest stupro­cen­towo pewien, tylko pewne rozważa­nia nad tem­atem, który budzi wiele kon­trow­er­sji. A o czym dziś będzie? O tym co to znaczy być nolifem i co z tego wyni­ka dla współczes­nej kul­tu­ry pop­u­larnej. Przy czym być może mniej zajmiemy się dziś kul­turą a bardziej samym zjawiskiem.

  Zwierz nie mógł się pow­strzy­mać bo obrazek jest śliczny i pięknie pokazu­je stereo­typ nolife’a

Zaczni­jmy od samej definicji Nolife’a (zwierz nie ma poję­cia jak to się odmienia i czy powinien być apos­trof czy nie, więc jest. Wita­j­cie na blogu zwierza) bo nie  jest to tylko straszny wybryk słowotwór­czy ale także ter­min trud­ny do spre­cy­zowa­nia. Brak odpowied­ni­ka w języku pol­skim (trze­ba by taką postać nazwać bezży­ciow­cem) nie razi zwierza, zwłaszcza że mamy do czynienia ze zjawiskiem raczej między­nar­o­dowym — lep­iej opisanym za granicą niż w kra­ju. Nolife może mieć dwie definic­je. Klasy­cz­na wskazy­wała­by na osobę która izolu­je się od społeczeńst­wa celem poświęce­nia się jakiejś pasji. Więk­szość osób wyobraża sobie nolife’a przed ekranem kom­put­era ale oso­ba która siedzi cały dzień w poko­ju i czy­ta książ­ki his­to­ryczne o wojskowoś­ci — też była­by uznana za taką jed­nos­tkę — o ile spełniła­by wymóg izolowa­nia się od resz­ty społeczeńst­wa, ogranicza­nia życia towarzyskiego czy jakichkol­wiek inter­akcji odcią­ga­ją­cych od wybranej pasji. Ale to tylko część definicji. Ist­nieje bowiem dru­ga która mówi, ze abso­lutne izolowanie się od społeczeńst­wa nie koniecznie wyz­nacza nolife’a. Wręcz prze­ci­wnie może to być oso­ba która ma towarzyst­wo i nawet chęt­nie wychodzi z domu. Ale kiedy dochodzi do inter­akcji tak naprawdę potrafi mówić tylko o jed­nym, tylko jed­no ją intere­su­je i czer­pie przy­jem­ność niemal wyłącznie z wydarzeń, które są pow­iązane z pasją. Co więcej – to pode­jś­cie jest moc­no nastaw­ione na indy­wid­u­alne przeży­cie więc np. trud­no o ludzi którzy są nolifea­mi w grupie. Nawet jeśli łączy ich podob­na pas­ja. Przy czym poję­cie Nolife’a wiąże się nie tylko z przy­jem­noś­cią ale też z nauką. Oso­ba, która całkowicie poświę­ca się nauce czy pra­cy też może zostać obję­ta tym poję­ciem choć w nieco innym kon­tekś­cie — bo tu wszys­tko zależy od tego czy zaj­mu­je się wyz­nac­zony­mi jej zada­ni­a­mi z pasji czy też z obowiązku.

  Zdaniem wielu za brak życia odpowiedzial­ny jest Inter­net. Życiem jest w takim przy­padiem wszys­tko co dzieje się z dala od komputera

Oczy­wiś­cie poję­cie nolife sugeru­je, że gdzieś tam jest jakieś „life” którego nasz bohater nie ma. definic­ja tego życia jest róż­na w zależnoś­ci od tego, kiedy i w jakiej sze­rokoś­ci geograficznej je wypowiadamy. Wyda­je się, że w amerykańskiej szkole śred­niej oznaczać będzie to nieposi­adanie życia towarzyskiego w obrę­bie szkoły o którym więk­szoś­ci pol­s­kich nas­to­latków nigdy się nie śniło.  Pop­u­larność która w Polsce nigdy nie była jakoś szczegól­nie ceniona wyma­ga posi­ada­nia wielu zna­jomych i określonych cech charak­teru. Pod tym wzglę­dem nolifem będzie wedle takiego schematu oso­ba kon­cen­tru­ją­ca się na nauce, pod­czas gdy w Polsce sto­sunek do niej będzie zależny od tego czy zostanie uznana za kujona czy pasjona­ta. Przy czym pasjonatów w Polsce do pewnego momen­tu trak­tu­je się całkiem dobrze. Ale im dalej w las tym bardziej skom­p­likowane są kono­tac­je jakie wywołu­je poję­cie bo nolife może oznaczać też nie założe­nie rodziny, nie posi­adanie wysok­iego stanowiska w pra­cy, brak sukcesów itp. Nolife był­by więc odpowied­nikiem raczej nieu­daczni­ka, oso­by która wypadła z  rywal­iza­cji o jak najlep­sze życie. Częs­to jest to skrót by wyraz­ić przeko­nanie, że ktoś nie ma zna­jomych, towarzyst­wa czy nawet zbyt wielu zna­jomych na face­booku, ewen­tu­al­nie jest wyko­rzysty­wane iron­icznie przez oso­by zda­jące sobie sprawę, że ich zaan­gażowanie w jakąś pasję niekoniecznie jest dobrze postrze­gane społecznie. Co ciekawe rzad­ko to stwierdze­nie doty­czy szerzej poj­mowanych doświad­czeń życiowych — jak podróże, posz­erzanie swoich hory­zon­tów, poz­nawanie języków, smaków czy miejsc. Inny­mi słowy — nawet to nieposi­adane przez naszych nolifeów życie tak naprawdę nie jest jakieś strasznie ciekawe. Chodzi raczej o takie stan­dar­d­owe prze­by­wanie w społeczeńst­wie i wypeł­ni­an­ie pewnego planu wedle którego powin­no prze­b­ie­gać życie (zwierz wie, że teo­re­ty­cznie takiego planu nie ma ale wszyscy mamy zakodowane jakieś ele­men­ty które powin­niśmy odhaczyć) . Przy czym co ciekawe założe­nie jest tu takie, że w prawdzi­wym życiu czeka cię tyle rzeczy ważnych i ekscy­tu­ją­cych, że te uczu­cia które ter­az odczuwasz w związku ze swo­ja pasją są obec­ne w twoim życiu tylko dlat­ego, że nie udało się ich zastąpić przez te prawdzi­wsze emoc­je które przy­chodzą wraz z pewny­mi doświad­czeni­a­mi życiowy­mi. Inny­mi słowy siedzisz po nocy i czy­tasz stare gaze­ty o grach ponieważ nie ma  w twoim życiu niko­go z kim możesz pogadać czy kogoś kto zgasił­by ci światło.

  Nikt nie umie dokład­nie powiedzieć gdzie prze­b­ie­ga grani­ca pomiędzy pato­log­icznym odci­naniem się od życia a życiem z nieco inną niż stan­dar­d­owa pasją

Przez wiele lat poję­cie nolife nosiło ze sobą pog­a­rdli­wy wydźwięk i przy­woły­wało od razu wiz­ję przykutego do kom­put­era pryszcza­t­ego przed­staw­iciela płci męskiej, zakochanego w grach, potrafiącego spędz­ić długie godziny online zamaw­ia­jąc tylko kole­jne piz­zę i nigdy nie wyprowadza­jąc się od rodz­iców nawet wtedy kiedy już przy­chodzi na to czas. Jed­nak taka wiz­ję może­my uznać za przes­tarza­łą. Dziś gracze kom­put­erowi nie mają już monopolu na  to poję­cie. Ich miejsce niemal równorzęd­nie zajęły młod­sze i starsze dziew­czyny (i face­ci co by jed­nak nie zamykać się w stereo­typ­ie) siedzą­cy godz­i­na­mi na por­ta­lach społecznoś­ciowych — zwłaszcza na tum­blr, oglą­da­jące seri­ale po dziesięć odcinków na raz czy piszące fan fic­tion i zna­j­du­jące w każdym zakątku sieci nowe zdję­cia ulu­bionego akto­ra. Tech­nolo­gia zmieniła też funkcjonowanie poję­cia w kon­tekś­cie życia towarzyskiego — przy zwięk­sza­jącej się pop­u­larnoś­ci por­tali społecznoś­ciowych dziś moż­na być nolifem z sze­roką grupą zna­jomych. Więcej  — moż­na tych inter­ne­towych zna­jomych uznawać za lep­szych niż kogokol­wiek kogo spotkało­by się w real­nym życiu. przy czym nie chodzi tu o posi­adanie 500 zna­jomych na face­booku tylko kilko­r­ga  przy­jaciół (niekiedy rozsianych po całym świecie) do których moż­na się zwró­cić w sprawach związanych z pasją, które być może nie intere­su­ją osób z najbliższego otoczenia. Zwłaszcza w przy­pad­ku gdy jest to pas­ja nieco bardziej eks­cen­trycz­na niż słabość do gier komputerowych.

Prye­ci­wni­cy tezy mówiącej o tym że wyl­o­gowanie się do życia daje szczę­scie pyta­ją jaka jest rada mądrych prze­ci­wników sieci dla tych którzy nigdy nie posi­adali bujnego życia towarzyskiego

Nic więc dzi­wnego, że w ostat­nich lat­ach pow­stało coś w rodza­ju specy­ficznego ruchu afir­ma­cji takiego nolifowego życia. Zwierz obser­wu­je to zwłaszcza na tum­blr gdzie wiz­ja życia przed kom­put­erem czy życia całkowicie zanur­zonego w pasji czy nauce jest kon­fron­towana z (zdaniem piszą­cych) płaskim codzi­en­nym życiem rówieśników, którzy co praw­da łapią kole­jne doświad­czenia życiowe ale niczym się nie wyróż­ni­a­ją. Dodatkowo co raz częś­ciej (to już u trochę starszych osób) pojaw­ia się pytanie co właś­ci­wie złego w wyborze takiego try­bu życia. Sko­ro nie intere­su­je nas trady­cyj­na dro­ga życiowa, ani życie w społeczeńst­wie które nas otacza to dlaczego mamy się męczyć zami­ast poświę­cić się temu co naprawdę nas intere­su­je. Zwłaszcza że dziś  nawet ci którzy szuka­ją inter­akcji społecznych także uży­wa­ją por­tali społecznoś­ciowych więc dlaczego uży­wanie Inter­ne­tu w jeden sposób uznać za dobre a w inny za złe. Do tego oczy­wiś­cie pod­noszą się głosy że  ter­min jest naduży­wany. Przy czym nikt nie negu­je że jest gru­pa która rzeczy­wiś­cie bal­an­su­je na grani­cy być może nawet pewnego rodza­ju zaburzeń ale w więk­szoś­ci ci których tak ochoc­zo nazy­wa się nolifea­mi nie są żad­nym nowym wynalazkiem z kom­put­era­mi nie mają nic wspól­nego i to po pros­tu introw­er­ty­cy którzy nie mają ochoty kon­cen­trować się na życiu towarzyskim. Pod tym wzglę­dem poziom na którym odci­na­ją się od społeczeńst­wa ludzie przyku­ci do kom­put­erów jest dużo niższy niż miało to w przy­pad­ku młodzieńców zle­ga­ją­cych cały­mi dni­a­mi na kanapie z książką w ręku. Jed­nocześnie  taka świado­ma decyz­ja o nie szuka­niu kon­tak­tów towarzys­kich wyda­je się w wielu przy­pad­kach świadomym bun­tem prze­ciw wyty­cza­niu z góry życiowych ścieżek. Zwłaszcza w życiu pry­wat­nym – którego brak uzna­je się co ciekawe chy­ba za więk­szą porażkę niż brak życia zawodowego.

Jakie jest zdanie zwierza? Tu pojaw­ia się prob­lem bo jak już zwierz zapowiedzi­ał nie ma jed­noz­nacznej opinii na tem­at zjawiska. Z jed­nej strony jak najbardziej się zgadza z tym, że założe­nie iż ist­nieje jeden zestaw życiowych przeżyć obow­iązkowy dla wszys­t­kich jest trochę bezsen­sowny. Sam zwierz pewnie dla wielu osób mógł­by być nolifem bo jego egzys­tenc­ja kon­cen­tru­je się wokół wydarzeń, które w nor­mal­nym kur­sie życia zapewne nie przy­ciągnął­by tyle uwa­gi. A zwierz żyje od pre­miery do pre­miery, od wywiadu do wywiadu, od roz­da­nia nagród do roz­da­nia nagród. Oczy­wiś­cie — nie twierdzi, że to życie lep­sze od tego które prowadzi się od jed­nego sta­di­um roz­wo­ju potomst­wa do drugiego, czy od jed­nego awan­su do następ­nego ale na pewno nie jakieś dużo gorsze. A przy­na­jm­niej nie jest dużo gorsze z punk­tu widzenia zwierza, który jest całkiem z siebie i swo­jego życia zad­owolony. Ale z drugiej strony zwierz ma prob­lem z pewną glo­ry­fikacją zafik­sowa­nia się swo­jej pasji i odrzuce­nia takich namacal­nych kon­tak­tów społecznych. Przy czym zwierz jest zda­nia, że człowiekowi spoko­jnie wystar­czy jed­no spotkanie ze zna­jomy­mi na miesiąc by uznać siebie za osobę w miarę towarzyską i mogą to być spoko­jnie zna­jo­mi poz­nani przez sieć. Waż­na tu jest sama potrze­ba by w końcu kogoś zobaczyć i się spotkać twarzą w twarz. Przy czym ponown­ie — zwierz wierzy, że zna­jo­moś­ci podtrzymy­wane za pośred­nictwem face­bookowej czy jakiejkol­wiek innej kon­wer­sacji są jak najbardziej prawdzi­we i wartoś­ciowe. Co nie przeszkadza mu spoglą­dać z niepoko­jem na ludzi którzy nigdy nie czu­ją żad­nej potrze­by fizy­cznego spotka­nia swoich przy­jaciół i zna­jomych. Przy czym nie chodzi tylko o spotka­nia czy inter­akc­je z inny­mi ludź­mi ale też o zwykłą cieka­wość świa­ta poza naszą pasją. Zwierz mógł­by pewnie spędz­ić więk­szość życia oglą­da­jąc tyko kole­jne fil­mowe pro­dukc­je ale zda­je sobie sprawę, że jeśli nie zobaczy kawał­ka świa­ta to niewiele z nich zrozumie.

Sposobów marnowa­nia czy pozyski­wa­nia życia przed kom­put­erem jest sporo. Cza­sem to kwes­t­ia życia z pasją, cza­sem lęk przed społeczeńst­wem. Zasady niema (obrazek stąd)

Prob­lem z poję­ciem nolife pole­ga na tym, że zbyt częs­to apliku­je się je po pros­tu do ludzi z pasją i jas­no określony­mi — nawet eks­cen­tryczny­mi zra­chowa­ni­a­mi. W tych zaś nie ma nic złego a są one nawet ciekawym sposobem na to by spędz­ić życie. Nieste­ty jak każde zain­tere­sowanie nawet najwięk­sza pas­ja musi się spotkać z pewny­mi sąda­mi społeczny­mi i co chy­ba ważniejsze z pewnym stereo­typem. I tak wracamy do punk­tu wyjś­ciowego gdzie okazu­je się, że  nasz pryszczaty nas­to­latek przed kom­put­erem (zwierz odwołu­je się do stereo­ty­pu) naprawdę to przez obie strony został­by pouc­zony odnośnie być może nie najlep­szych życiowych wyborów, ale wyko­rzys­taniem poję­cia oburza­ją się ludzie których życie  w isto­cie wypeł­nia jak­iś “life” tylko być może nieco inny niż ten najbardziej stan­dar­d­owy. Co jed­nak ciekawe — ist­nieje pewne założe­nie po obu stronach że wybrany przez kogo innego styl życia w ogóle podle­ga oce­nie na skali dobry — zły. Zwierz dłu­go się zas­tanaw­iał nad prob­le­mem i dochodzi do wniosku, ze właś­ci­wie trud­no orzec kto mógł­by się chwal­ić że dobrze przeżył życie. Chy­ba tylko ktoś pod jego koniec a i tak jego opinia była­by zapewne dość subiek­ty­w­na i ponown­ie nie musi­ała­by się pokry­wać z opinią społeczeńst­wa. I tak w tym świecie wąt­pli­woś­ci zwierz jed­nego jest pewien — na pewno niko­mu — nieza­leżnie od tego jaką drogę życiową sobie wybrał nic dobrego nie przy­chodzi z tego, że czu­je się leszy od innych. Co jest wnioskiem prostym lecz obu stronom dyskusji do głowy przy­chodzą­cym zaskaku­ją­co rzadko.

Ps:  Jutro powin­niś­cie wyczeki­wać na Seryjnych recen­zji pier­wszego odcin­ka 7 sezonu True Blood w którym skan­dal­icznie nie było Skarsgarda.

ps2: Zwierz może się w końcu zbierze i napisze o Orange is New Black. W sum­ie pisanie o seri­alach Net­flix jako ostat­ni przyniosło całkiem pożą­dane wyni­ki w przy­pad­ku House of cards (dru­gi sezon też trze­ba będzie zre­cen­zować, ale jakoś zwierz nie może się zebrać).