Uff jak gorąco czyli kino nieklimatyzowane

Hej

Upał. Nie moż­na myśleć, z tru­dem moż­na się poruszać. Coś co kiedyś nazy­wało się mózgiem zamieniło się w pęczniejącą w cza­szce gąbkę która chce się prze­bić na wol­ność przez czoło i tylko dziele koś­ci cza­sz­ki staw­ia­ją opór. Spać nie moż­na bo za ciepło, a kiedy już się zacznie otwar­cie skle­jonych oczu wyda­je się wysiłkiem pon­ad siły. Kli­maty­zowany tramwaj sta­je się ziemią obiecaną, otrzy­many od bra­ta wenty­la­tor najlep­szym przy­ja­cielem. Kole­jne kro­ple potu mate­ri­al­izu­ją się na czole, kole­jne łyki co raz cieple­jszej wody nie przynoszą otuchy. Ner­wy sta­ją się krót­sze i bardziej napięte, dieta sta­je się łat­wa bo ciepłe jedze­nie odrzu­ca, mówie­nie sta­je się zbyt skom­p­likowane, pisanie — zamienia się w wysiłek god­ny mara­tonu. W takich warunk­ach zwierz zasi­a­da do pisa­nia. A że zwier­zowy mózg chce się zde­cy­dowanie wybić na niepodległość to zwierz poszedł (za namową!) na skró­ty i dziś będzie wpis o upale. Przy czym zwierz nie ma zami­aru spisać wszys­t­kich filmów w których jest ciepło ale raczej zas­tanow­ić się jak coś tak nieuch­wyt­nego jak ciepło które czu­ją bohaterowie i ducho­ta jaka ich otacza moż­na prze­nieść na język fil­mu. I jak wyko­rzys­tać do celów fabularnych

  Dziś  na blogu tak ciepło że miejmy nadzieję że wpis się nie roztopi.

Poku­ta - jeśli pamięta­cie pier­wsze sce­ny Poku­ty roz­gry­wa­ją się w cza­sie bard­zo ciepłych let­nich dni. Bohaterowie próbu­ją się za wszelką cenę ochłodz­ić. Ale nie tylko o samo ochłodze­nie chodzi. Ciepło sta­je się tu katal­iza­torem zachowań bohaterów — coś co naras­tało w nich od daw­na uruchamia się jed­nego bard­zo ciepłego dnia. Reży­serowi uczu­cie ciepła gorą­ca czegoś co naras­ta udało się też dość paradok­sal­nie przez pokazanie nam wody. Sce­na w której bohater­ka wchodzi do wody po kawałek rozbitej wazy, jak wynurza się z fontan­ny w takiej pod­szytej erotyzmem sce­nie, to jak potem Rob­bie kąpie się tego upal­nego dnia w wan­nie po tym jak napisał bard­zo dosłowny list do Cecil­li. Tu cały początek fil­mu pełen jest napię­cia, upału, fas­cy­nacji — czegoś co osiąg­nie swo­ją kul­mi­nację w bib­liotece. Zdaniem zwierza potem film będzie z każdą sceną stawał się co raz zimniejszy spoko­jniejszy aż w końcu wszys­tko zgaśnie. Ale ten pier­wszy upal­ny źle zin­ter­pre­towany dzień da wszys­tkiemu początek.

Great Gats­by — to nie zasłu­ga reży­serów i sce­narzys­tów ale samego Scot­ta Fitzger­al­da, który z decy­dował się umieś­cić jed­ną ze scen w samym środ­ku fali gorą­ca prze­tacza­jącej się przez Nowy Jork. mamy więc hotelowy pokój otwarte okna, alko­hol, lód, męża, żonę, kochanka, obser­wa­torów. Jest duszno, gorą­co, nie do wytrzy­ma­nia ale to właśnie jest ta sce­na w której musi dojść do kon­frontacji, żony i męża, kochanków, rywali. W tej sce­nie trze­ba czuć zaduch, sto­jące powi­etrze , to uczu­cie że nie ma uciecz­ki przed duchotą nie tylko hotelowego poko­ju ale całego życia wśród kłamstw, półprawd i złudzeń. To jest ten moment do którego doprowadz­iły te wszys­tkie wielkie i huczne zabawy na których było tyle powi­etrza. Ter­az powi­etrza nie ma zostały tylko emoc­je i lód który już niko­go nie schłodzi. Bohaterowie zamknię­ci niczym zwierzę­ta zaraz się na siebie rzucą a my podob­nie jak obser­wa­tor nie może­my nic zro­bić by zapo­biec katas­trofie. Zdaniem zwierza tą duszą atmos­ferę braku uciecz­ki lep­iej ujął w swoim filmie Clay­ton niż Baz Luhrmann ale decyz­ja należy już do was. Co nie zmienia fak­tu, że jest to jed­na z tych scen przy której nawet czy­ta­jąc książkę czu­je się nieznośną falę gorą­ca wpada­jącą przez otwarte okna, której za nic nie da się przełamać.

Okno na Pod­wórze — Hitch­cock nie był­by sobą gdy­by nie umi­ał wyko­rzys­tać upału nie tylko jako tła ale jed­nego z najważniejszych ele­men­tów nar­racji. Architekt zła­mana noga, nuda, morder­st­wo. Ale jak dotrzeć morder­st­wo? Nie ma prob­le­mu prze­cież mamy fale upałów, okna otwarte, firan­ki odsłonięte, wszyscy sto­ją­cy przy oknie szuka­ją­cy choć odrobiny ochłody. U Hitch­coc­ka upał sta­je się nieprzy­pad­kowy, kluc­zowy a jed­nocześnie wcale się tak nie narzu­ca.  Choć Hitch­cock wyko­rzys­tał tu jeden z bardziej znanych moty­wów czyli tą Nowo­jorską falę upałów która raz na jak­iś czas par­al­iżu­je mias­to i która wdarła się prze­bo­jem do lit­er­atu­ry i kine­matografii. Choć ilekroć zwierz film oglą­da tylekroć żal mu bohat­era który musi strasznie cier­pieć z nogą w gip­sie w taki upał. zwierz nigdy nie zła­mał sobie ręki czy nogi ale gdy­by miał ro zro­bić to nigdy w upalne dni. Co wam też poleca.

zła­mane kończyny w gip­sie budzą w upale więk­szą grozę niż mordercy

12 Gniewnych ludzi- niewielkie pomieszcze­nie, dwu­nas­tu sędz­iów przysięgłych, jede­nas­tu przeko­nanych o winie, jeden mają­cy wąt­pli­woś­ci. Czy słuszne? Nigdy się nie dowiemy. Dostaniemy zaś jeden z najws­panial­szych kawałków kina. Upał gra tu nie małą rolę. Idzie burza ale na razie powi­etrze jest gęste i gorące zwłaszcza w tym małym poko­ju gdzie dwu­nas­tu mężczyzn mierzy się ze swoi­mi prob­le­ma­mi, wiz­ją świa­ta, tym co ich boli i jak postrze­ga­ją rzeczy­wis­tość. A wszys­tko w cza­sie gorącego Nowo­jorskiego Lata. Ale nie chodzi jedynie o napię­cie i oczyszcze­nie jakie przynosi deszcz. W cza­sie rozmów o tym jak ciepło jest w pomieszcze­niu i czy otworzyć okno dochodzi do wymi­any zdań — jeden chce otwar­cia okna, komu innemu przeszkadza. Mężczyźni zamieni­a­ją się miejs­ca­mi. Pojaw­ia się rozwiązanie. Jak­by zapowiada­jąc do czego będą dążyli sędziowie. Jeśli nie widzieliś­cie 12 Gniewnych Ludzi musi­cie zobaczyć — cho­ci­aż­by dlat­ego, że to jedne z nielicznych przy­pad­ków gdzie uwa­ga sztu­ka telewiz­yj­na, stała się sztuką sceniczną i potem wró­ciła do filmu.

Upadek - wyobraź­cie sobie ten jeden kosz­marny dzień kiedy w naj­gorszym upale utkniecie w korku. Ale nie w takim zwykłym korku, tylko w tym naj­gorszym ze wszys­t­kich nie rusza­ją­cym się ospałym korku który nigdzie się nie rusza. Wszędzie  dokoła zapach spalin i szcząt­ki rozmów innych ludzi kiszą­cych się w swoich samo­chodach. nie da się wysiąść, uciec, wyjść, znaleźć innej dro­gi. Ciepło gorą­co, duszą­co. Nic dzi­wnego, że właśnie w takim momen­cie ma się ochotę powiedzieć dość. Dość samemu sobie, dość swo­jej pra­cy do której człowiek na pewno się spóźni, dość tym którzy w godz­i­nach poran­nych remon­tu­ją dro­gi, i tym którzy wsadza­ją dzieci do szkol­nych auto­busów, tym którzy się drą i tym którzy mówią ci że nie możesz dostać śni­ada­nia w fast foodzie po 11:30. To jest dokład­nie taki upał, który spraw­ia że coś w człowieku pęka. A Upadek to w ogóle znakomi­ty film jest (ukochana sce­na z bazooką), ale ta pier­wsza otwier­a­ją­ca film sek­wenc­ja zaczy­na­ją­ca się od tych paru kro­pel potu nad górą wargą bohat­era poprzez uję­cie najbardziej kosz­marnego kor­ka jaki moż­na sobie wyobraz­ić (widok spalin spraw­ia że widz zaczy­na się niemal dusić w ich duszą­cym zapachu).

Die Hard 3 - I znów Nowy Jork i znów upał. Kulood­porne koszul­ki lep­ią się do ciała i najwygod­niej parad­ować po uli­cy praw­ie nago no może dla przyz­woitoś­ci jak reklam­owy “człowiek kanap­ka” z wyp­isany­mi hasła­mi. Rozwiązy­wanie zagadek log­icznych w takiej tem­per­aturze powin­no być zakazane, ale nie prze­j­mu­j­cie się — także ten kto postanowi okraść mias­to moc­no się spoci. Upał jest tu pewnym kon­tra­punk­tem do poprzed­nich Szk­lanych Pułapek które dzi­ały się w świę­ta i choć nie zawsze był śnieg to nas­trój świąteczny jak najbardziej. Ter­az jed­nak jest gorą­co i człowiek posiedzi­ał­by spoko­jnie kaca poleczył, może zim­nego piwka się napił a tu podli Angl­i­cy mówią­cy z niemieckim akcen­tem nie pozwala­ją na odpoczynek. Na całe szczęś­cie jeśli masz prob­lem zawsze pojawi się Samuel L Jack­son i odpowied­nio zmo­ty­wu­je cię do dzi­ała­nia — nie ważne czy to Avenger­si czy John McLane.

W taką pogodę to człowiek by kaca leczył a nie narażał życie w imię poko­ju na świecie i takich tam

Pieskie Popołud­nie- film opar­ty jest na prawdzi­wych wydarzeni­ach roz­gry­wa­ją­cych się w sierp­niu oczy­wiś­cie w Nowym Jorku bo prze­cież tamte­jsze fale upałów odbier­a­ją ludziom władzę nad umysłem. Napad na bank, negoc­jac­je i motywac­je inne niż­by się początkowo wydawało. Jest gorą­co, jest parnie, wszyscy się pocą i są zmęczeni. Gorą­co udziela się wszys­tkim — rabu­siom, pra­cown­ikom banku, negoc­ja­torom a nawet obser­wu­jące­mu cale wydarze­nie tłu­mowi. Ten gorąc unoszą­cy się nad chod­nika­mi, sto­jące powi­etrze i brak jakiegokol­wiek ruchu, wia­tru czegokol­wiek co przyniosło­by ulgę. I wiemy po pros­tu wiemy, że przy takiej pogodzie nie ma dobrych zakończeń. Że coś się stanie i obser­wu­je­my tylko kiedy to wszys­tko skończy się zde­cy­dowanie gorzej niż ktokol­wiek mógł zakładać. I właśnie to duszące sto­jące ciepło i ten roz­grzany tłum pode­j­mu­ją­cy na chwilę skandowanie Paci­no — to wszys­tko skła­da się na genial­ny film, który jed­nak aż lepi się od gorą­ca, smutku i jakiegoś trud­nego do uję­cia w słowa poczu­cia niesprawiedliwości.

Życie jest niespraw­iedli­we, w upale jest niespraw­iedli­wie odrobinę bardziej

Cool Hand Luke- zwierz nawet nie wie jak zacząć opisy­wanie swo­jej miłoś­ci do tego fil­mu. Nigdy nie spodziewał się, że to będzie jeden z tych filmów które może oglą­dać w kółko ale dokład­nie to jest jego pro­dukc­ja. Upału jest w niej zaś mnóst­wo bo prze­cież nasi bohaterowie są więź­ni­a­mi na Flo­ry­dzie. Pracu­ją w upale przy budowa­niu dróg powoli metody­cznie w wyz­naczanych godz­i­nach, pocąc się i męcząc co raz bardziej. Od cza­su do cza­su zdarza się śmi­ała dziew­czy­na z okol­i­cy która w prowoka­cyjny sposób umy­je samochód doprowadza­jąc więźniów na skraj roz­paczy. I dlat­ego kiedy w tym całym upale. leją­cym się z nie­ba skwarze, duchocie Luke nagle postanaw­ia przyśpieszyć tem­po do jakiegoś sza­leńczego wyś­cigu o kawałek dnia i kawałek wol­noś­ci, czu­je­my się jak­byśmy obser­wowali kogoś naprawdę niezwykłego. On nie tylko staw­ia czoła nad­zor­com, sadysty­czne­mu komen­dan­towi czy całe­mu prawu. To wal­ka także  z pogodą, ze zmęcze­niem z tym przek­lę­tym staniem w palą­cym słońcu. Kiedy spoceni, zmęczeni i umoru­sani więźniowie kończą swo­ją pracę dwie godziny wcześniej niż zwyk­le nie sposób nie podzielić ich nagłej radoś­ci z tego, że się udało i naresz­cie będzie moż­na nic nie robić. Dla zwierza ta sce­na jest chy­ba nawet ważniejsza niż jedze­nie 50 jajek.

W takich momen­tach jak ten wszyscy budu­je­my tą drogę

Tramwaj zwany pożą­daniem — na Połud­niu Stanów bywa gorą­co. Tak gorą­co jak tylko się da, duszno, a jed­nocześnie parno. Ilekroć czy­ta się cokol­wiek dziejącego się na połud­niu to duszne sto­jące powi­etrze odgry­wa w his­torii osob­ną rolę. Zwłaszcza w niewiel­kich mieszka­ni­ach, przed wenty­la­tora­mi, w cza­sach gdzie po zimne napo­je z lodem trze­ba było skakać do pob­liskiego baru czy sklepu. Wia­trak krę­ci się powoli na sufi­cie ale nie zmienia fak­tu, że ubranie przylepia się do skóry, nawet wymieniony przed chwilą pod­koszulek znów będzie za moment przepocony, człowiek chci­ał­by zdjąć z siebie wszys­tko zanurzyć się w wan­nie, ale łazien­ka jak zwyk­le jest przez kogoś zde­cy­dowanie zbyt dłu­go okupowana. To atmos­fera w której łat­wo osza­leć, łat­wo prowokować bo napię­cie rośnie nie zna­j­du­jąc ujś­cia, każde dotknię­cie tu coś znaczy, bo prze­cież wszędzie pot i zapach innych ludzi — którzy tłoczą się na niewielkiej przestrzeni, praw­ie jak zamknię­ci w klatce aż w końcu nie będzie gdzie uciec. Tak gorą­co jak w Tramwa­ju zwanym pożą­daniem nie bywa w fil­mach częs­to. Ale kiedy już jest to są to bard­zo dobre filmy.

Upał — ide­al­na pogo­da na zała­manie nerwowe

Upał — na koniec by udowod­nić że upały i gorąc nie zawsze muszą doprowadzać ludzi do kom­plet­nego zała­ma­nia przy­pom­i­na zwierz o przeu­roczym (choć jedynie lekko pozbaw­ionym sen­su) filmie Kabare­tu Starszych Panów w którym upał odgry­wa główną rolę. Wylud­nione z jego powodu mias­to naw­iedza jedynie ambasador egzo­ty­cznego kra­ju i Druży­na Prze­ci­wu­darowa z Ląd­ka Zdro­ju. choć prawdę powiedzi­awszy jak taką drużynę prowadzi Kali­na Jędrusik to raczej przy­czy­nia się do pod­niesienia tem­per­atu­ry. Upał Warsza­ws­ki jest jas­ny i niemal prześwi­et­lony. Pogod­ny i sym­pa­ty­czny. Pewnie dlat­ego, ze warsza­w­ia­cy wyjechali (choć w sum­ie chy­ba nigdy nie wspom­i­na się że to Warsza­wa) — gdy­by tak moż­na za każdym razem z okazji upal­nego dnia wyprosić z mias­ta wszys­t­kich jego mieszkańców z całą pewnoś­cią było­by dużo lep­iej. Zwierz dał­by się wyprosić.

Było­by dużo bez­piecznej z bry­gada­mi przeciwudarowymi

No dobra to taki krót­ki przegląd (krót­ki bo na dworze i w mieszka­niu zwierza gorą­co) upal­nych i cięż­kich fil­mowych dni. Po przeczy­ta­niu tego wpisu (nawet jeśli pogo­da uleg­nie zała­ma­niu) wszys­tkim nam powin­no być gorą­co i win­niśmy szukać ochłody w zbiornikach wod­nych, ewen­tu­al­nie w kon­sumpcji napoi zim­nych dodatkowo jeszcze wzbo­ga­conych pokrus­zonym lodem. Zwierz odradza jed­nak w cza­sie upałów tele­fony do dale­kich krewnych z który­mi dawno nie roz­maw­ial­iśmy z powodu tej jed­nej wielkiej kłót­ni, kon­fron­towanie mężów z kochanka­mi, zamykanie się w cias­nych pomieszczeni­ach, łamanie kończyn i pakowanie się w kor­ki. Jeśli na dodatek uda nam się trzy­mać z dala od banków rabunków i jak wskazu­je ten wpis od Nowego Jorku to jakoś powin­niśmy przetr­wać. I jak­by co nie mówicie że zwierz was nie uprzedzał. Upał to strasz­na rzecz. Choć prawdę mówiąc — lep­sza od maźnięcia.

Ps: Zwierz może zapom­ni­ał wam powiedzieć wczo­raj ale konkurs trwa do jutra więc jeszcze zbier­am wasze stra­chy i lęki.

Ps2: zwierz obe­jrzał sobie ang­iel­ską komedię Cuban Fury i musi wam powiedzieć że całkiem miłe to było doświadczenie.