Filmy które już znamy czyli subiektywny przegląd ekranizacji prozy Jane Austien

Drodzy czytelnicy – jeśli uważacie że dzisiejszy wpis jest nie potrzebny lub wtórny to zwierz musi się wam zwierzyć że możecie mieć nieco ( ale tylko nieco!) racji. Ale wczoraj rano do mieszkania zwierza zapukał kurier i wręczył mu paczkę. W paczce nie było jednak oczekiwanej przez zwierza płyty DVD lecz również oczekiwana przez zwierza książka. Zwierz zapadł więc w lekturę ( przerwaną zaledwie 11 godzinami pracy biurowej) i choć i ta była związana ze światem filmu ( zwierz nie powie wam jaka bo swych pop kulturalnych lektur książkowych zwierz częściej się wstydzi niż jest z nich dumny. Z resztą możecie zgadywać i tak wam się nie uda;) to zwierz musiał użyć któregoś ze swoich tematów zastępczych. 

Ale już spieszę wam donieść że zwierz nie byłby sobą gdyby nie przyłożył się do zadania. Filmy na podstawie Jane Austien stanowią pewien fenomen. po pierwsze cieszą się niesłabnącą popularnością niezależnie czy mamy do czynienia z produkcją kinową czy telewizyjną. Zdaniem zwierza wynika to nie tylko z faktu, że Anglicy zgodnie ze swym zwyczajem raz na jakiś czas kręcą wszystko od nowa. Ekranizacje Austien przypominają że lubimy oglądać te filmy które już widzieliśmy. To oczywiście parafraza ale idealnie pasująca do sytuacji. W ostatnich latach bowiem namnożyło się tyle ekranizacji że nie sposób się rozeznać które warto oglądać a które można spokojnie pominąć. 

Zwierz przedstawia wam więc dziś ubiektywne zestawienie przy czym zaznacza że omawia tu jego wartość filmowo/rozrywkową a niekoniecznie wierność książce. Mam nadzieje że uczestnikom wielkich przeglądów ekranizacji Austien ( na pewno wielu z was siedzi po drugiej stronie;) spis zwierza ( który obejrzał prawie wszystko z tego co się dało) się przyda:

1.) Duma i Uprzedzenie – omawiana już kiedyś przez zwierza tzw. oczywista oczywistość. malo kto dziś pamięta że w ekranizacji z 1940 roku Dumnego Pana Darcego grał nikt inny jak sam wielki Lawrence Olivier. Ale przenieśmy się trochę w czasie – choć najsławniejszy serial na podstawie książki to ekranizacja z 1995 to jednak nie była to pierwsze podejście do ekranizacji książki przez BBC – wcześniejsza wersja z 1980 popadła jednak w mroki niepamięci. Zwierz zawsze się dziwił że kino potrzebowało tak wiele czasu by przypomnieć sobie jak świetnie sprzedaje się ta historia. W latach dwutysięcznych coś jednak musiało zapalić się w głowach producentów bo trzy lata z rzędu zaserwowano nam – wersję uwspółcześnioną (2003), wersję bollywoodzką (2004) i porządną adaptację kostiumową  (2005). Tak naprawdę gdyby brać pod uwagę wymowę książki chyba najlepszym filmem jest właśnie ta ostatnia ekranizacja ale nie zmienia to faktu, że najelpiej ogląda się słynny serial z 1995.

2.) Rozważna i romantyczna – i tu ponownie mamy do czynienia z całą serią różnych ekranizacji. Jedna to należąca do serii ekranizacji jakie BBC zrobiło w latach 80 – jest porządna ale powiedzmy sobie szczerze bardzo się zestarzała, ma wszystkie wady telewizyjnej produkcji kostiumowej sprzed trzydziestu lat nie mając jednocześnie zbyt wielu zalet  byśmy przestali zwrać na to uwagę. W latach 90 Rozważna i Romantyczna rządzily w kinach za sprawą Anga Lee i Emmy Thopson którzy razem są odpowiedzialni za wielki sukces ich wspólnej ekranizacji która jednak miejscami niekoniecznie pokrywa się z treścią książki. Aby wszystko opowiedzieć tak jak trzeba od początku do końca zdecydowano się ( czytaj. BBC) na ekranizację w postaci mini – serialu – trzy odcinkowy serial z 2008 ogląda się dobrze miejscami nawet świetnie ale to jednak nie to samo co najeżona gwiazdami ekranizacja Anga Lee – zwłaszcza postać pułkownika Brandona wiele traci gdy nie gra go Alan Rickman

3.) Emma – zwierz nie przepada za ekranizacjami tej książki bo odnosi zawsze wrażenie że gubi się w nich cały humor pierwowzoru. Z drugiej strony postać Emmy to dobry sprawdzian dla aktorki bo trzeba pamiętać by nie zrobić z niej totalniej idiotki oraz osoby nielubianej przez widzów. W 1996 starły się na ekranie dwie Emmy i dwie aktorki którym miało się w przyszłości świetnie powieść w świecie filmu pierwsza z nich to Gwyneth Platrow występująca w adaptacji chyba jednak nieco za bardzo planowanej na rynek Amerykański, druga to Kate Beckinsale  grająca w ekranizacji BBC w ramach serii adaptacji z lat 90 – jej Emma dużo wierniejsza książkowemu pierwowzorowi to naprawdę sympatyczny film. W 2005 BBC postanowiło jeszcze raz zabrać się za Emme ( najprawdopodobniej na fali popularności kinowej Ekranizacji Dumy i Uprzedzenia) – powstały w ten sposób mini serial ( zaledwie dwa lub trzy odcinki) zyskał sobie dużą przychylność krytyków ale przez swoją drobiazgowość straszliwie zwierza wynudził

 Tak więc werdykt BBC – kontra reszta świata 2:1

4.) Perswazje – zwierz uwielbia tą powieść Austien ale nie ma ona szczęścia do ekranizacji. Jedyne jakie zwierz widział ( i zapewne jedne z niewielu jakie istnieją ) wyprodukowalo Bbc w porządnym odstępie dwunastu lat. Ekranizacja z 1995 ( realizowana w ramach tej samej serii co Duma i Uprzedzenie) wydaje się być doskonałym przykładem tego jak bardzo mogą od siebie odbiegać produkcje  realizowane w tym samym roku – podczas gdy ekranizacja Dumy i Uprzedzenia idealnie wytrzymała probę czasu Perswazje tragicznie się zestarzały. Jest to jednak porządna ekranizacja i jeśli polubicie bohaterów ( co w przypadku tej obsady zwierzowi się zupełnie nie udało) możecie się cieszyć naprawdę dobrym kawałkiem nieco niemodnej telewizji. Nowa ekranizacja ( z 2007) to zupełnie inny problem. To nie jest zły film przez jakieś 3/4 – jednak pod koniec autorzy postanowili porzucić zupełnie powieść Austin i dodać kilka własnych scen które rujnują dobre wrażenie z początku produkcji.

 Tak więc werdykt BBC kontra BBC 3:2

5.) Opactwo Northanger – z tą książką Austien sprawia zwierzowi największy problem – jeśli chodzi o samą treść nie jest to najwybitniejsza powieść autorki a jej główną zaletą jest bardzo trafne i ponad czasowe wyśmiewanie się z tych którzy za bardzo zagłębiają się w świat fikcji ( lektura nadzywczaj aktualna w czasach triumfu wampiryzmu wszelkiej odmiany ). zwierz widział dwie ekranizacje – jedna z lat 80 potraktowała fragmenty w których bohaterka wyobraża sobie fikcyjną wersję wydarzeń i miejsc nieco zbyt kiczowato z kolei wersja z 2007 chyba za bardzo szuka treści innych niż radosne naśmiewanie się z egzaltowanych panienek. Nie mniej być może przemawia przez zwierza nadmierna pokusa do nowości – zdecydowanie woli on właśnie tą wersję – zwłaszcza że nie brakuje jej humoru zaś wporwadzenie głosu Austien jako narratorki pozwala przemycić kilka świetnych zdań prosto z książki które choć stanowią największą wartość jej powieści zazwyczaj giną w świecie filmu

6.) Mansfield Park – zwierz widział tylko dwie ekranizacji tej najmniej ulubionej powieści Austien. Pierwsza z nich to wersja kinowa z 1999 roku która radośnie odrzuca oryginał i podąża w kierunku bliżej nie zrozumiałym, druga to produkcja telewizyjna z 2007 która zaczyna się całkiem nieźle by skręcić potem w kierunku bliżej nie zrozumiałym. Obie ekranizacje są koszmarną zbrodnią na treści książki. Osobiście zwierz poleca się trzymać od nich z daleka i w ogóle darować sobie jakiekolwiek ekranizacje.

 Tak więc Kinematografia – literatura  walkower 

Jak widzicie post zwierza zdecydowanie skłania was byście zdecydowali się na wieczór z BBC. Co więcej wygrywa ono nawet wtedy kiedy chodzi o produkcje luźno związane z dziełami Austien. Marniutki film jakim jest ” Klub Miłośników Jane Auastien” blednie wobec świetnego mini serialu ” W świecie Jane Austien” choć oba wynikają z jednego faktu który odpowiada także za fakt że mamy tyle ekranizacji książek które zostały już ekranizowane. Otóż wszyscy żałujemy że książek Austien jest tylko 6.