Panie swoich serc czyli “Królowa Charlotta”

Brridgertonowie to ser­i­al znany, z budowa­nia bard­zo klasy­cznych, opar­tych na wytar­tych kul­tur­owych tropach opowieś­ci roman­ty­cznych. Niek­tórzy usyp­i­a­ją w połowie drugiego odcin­ka, inni oglą­da­ją wszys­tko z lekkim obłę­dem w oczach. W tej znanej, niez­nanej opowieś­ci zna­j­du­ją wszys­tko to czego braku­je im we współczes­noś­ci. Zakazane emoc­je, pożą­danie, które­mu nie sposób się oprzeć i piękne stro­je na pięknych arys­tokrat­ach. „Królowa Char­lot­ta” — niewiel­ki (bo led­wie 6 odcinkowy) pre­quel his­torii o kochli­wym rodzeńst­wie zabiera nas w zupełnie inne rejony. Tam, gdzie romanse nie są ani tak piękne ani tak proste.

Tytuł seri­alu jest nieco mylą­cy. Królowa Char­lot­ta nie jest bowiem główną bohaterką his­torii. Moż­na powiedzieć, że tak naprawdę mamy tu do czynienia z trze­ba kobi­eta­mi i trze­ma his­to­ri­a­mi. Mło­da Char­lot­ta wydana wbrew swo­jej woli za ang­iel­skiego króla, to tylko jed­na z nich. Poza nową królową mamy też Lady Dan­bury i Vio­let, matkę całego kochli­wego rodzeńst­wa Bridger­tonów. Zwłaszcza his­to­ria Lady Dan­bury, jest właś­ci­wie równorzęd­na do his­torii samej Char­lot­ty. Obie bowiem w tym samym momen­cie zna­j­du­ją się w zupełnie nowej sytu­acji. Char­lot­ta zosta­je żoną króla, a pani Dan­bury, nagle dosta­je tytuł lor­dows­ki (w ramach wielkiego ekspery­men­tu, mającego wyrów­nać pozy­c­je społeczną białych i nie białych mieszkańców królest­wa). Kiedy Char­lot­ta odkry­wa, że jej piękny George cier­pi na niezi­den­ty­fikowaną chorobę psy­chiczną (dziś mamy wiele teorii co było królowi — od choro­by dwu­biegunowej, po chorobę autoim­muno­log­iczną, po zatru­cie ołowiem) , w tym samym cza­sie mąż lady Dan­bury umiera, co staw­ia ją przed nowym wyzwaniem — utrzy­ma­nia swo­jej pozy­cji i odpowiedzenia sobie na pytanie „kim jest jeśli nie żoną swo­jego męża”. Vio­let odgry­wa tu najm­niej znaczącą rolę, ale jej opowieść też jest istot­na z punk­tu widzenia wywraca­nia do góry noga­mi prostej opowieś­ci o roman­sie. Vio­let jako dojrza­ła wdowa, odkry­wa, że być może — nie jest jej zupełnie obo­jęt­ny świat sek­su i po utra­cie męża nie zgasła w niej wszel­ka żądza na zawsze (ech mat­ka swoich dzieci).

Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. Arse­ma Thomas as Young Agatha Dan­bury in episode 106 of Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. Cr. Nick Wall/Netflix © 2023

Paradok­sal­nie, cen­tral­na opowieść seri­alu — związek młodej Char­lotte, z jej pięknym acz nękanym przez prob­le­my mężem, jest najm­niej ciekawa. Najwięcej tu melo­dra­maty­cznej kliszy i nieco niepoko­ją­cych tropów. Nie da się bowiem ukryć, że o ile — z per­spek­ty­wy his­to­rycznej, wybranie wspar­cia i miłoś­ci żony, nad lecze­nie psy­chi­a­tryczne może było dobrym wyjś­ciem, o tyle czy­tane współcześnie — budzi pewne wąt­pli­woś­ci. Nie zrzu­cam wid­zom i widzi­ałam seri­alu jakiejś pros­to­dusznoś­ci, która nie dostrze­ga deko­racji his­to­rycznych, ale wciąż — trochę dużo jest w naszej kul­turze nar­racji o miłoś­ci, która jest zawsze najlep­szym rozwiązaniem. Oglą­da­jąc tą his­torię cały czas miałam wraże­nie, że trochę temu za blisko do „moja miłość cię uleczy”, co jest wątkiem tyle pop­u­larnym co szkodli­wym. Zwłaszcza gdy mówimy o w sum­ie wciąż nie zagospo­darowanej przez pop­kul­turę sytu­acji związku z osobą zma­ga­jącą się z prob­le­ma­mi psy­chiczny­mi. I od razu mówię, podo­ba mi się deter­mi­nac­ja Char­lotte by być w związku, z mężczyzną którego pokochała nieza­leżnie od jego stanu. Jest mi to bard­zo bliskie. Jed­nocześnie jed­nak — uważam, że cała his­to­ria została tak skró­cona, że mam wobec niej całkiem sporo wąt­pli­woś­ci. I przy­pom­i­nam coś, co jest kluc­zowe w moich uwa­gach (a o czym dużo roz­maw­iałam z Alicją w pod­caś­cie) — nie uważam, by Bridgertonowie mieli cokol­wiek wspól­nego z opowiadaniem o his­torii — to wciąż opowieść o nas współczesnych.

Zde­cy­dowani ciekawszy jest wątek dorosłej Char­lot­ty. Kobi­ety, która tak dłu­go wal­czyła o swo­ją pozy­cję (bard­zo uza­leżnioną od zachowa­nia monar­chii), że niekoniecznie zostało jej zbyt wiele uczuć wobec włas­nych dzieci. Choć odro­biła się ich kilka­naś­cior­ga to wciąż czeka na wnu­ka czy wnuczkę. Fakt, że dziew­czy­na, która sama skarżyła się na konieczność zawar­cia biz­ne­sowego małżeńst­wa, wyda­je swoich synów wbrew ich woli za trochę pier­wsze lep­sze dziew­czyny — jest całkiem niezłym pokazaniem tego, jak z wiekiem, przeszkody zaczy­namy inter­pre­tować jako swo­je osiąg­nię­cia. Mło­da Char­lotte nie chci­ała aranżowanego małżeńst­wa, starsza Char­lotte postrze­ga sukces swo­jego związku jako dowód, że to dobra dro­ga, zwłaszcza w rodz­i­nach arys­tokraty­cznych. Okru­cieńst­wo królowej wobec swoich dorosłych dzieci, jej przy­wiązanie do korony i zabez­pieczenia linii dziedz­iczenia, to też całkiem niezły przykład tego, jak konieczność przestaw­ienia się na tryb przetr­wa­nia, nie wyłącza się nawet gdy człowiek jest bez­pieczny. Choć Char­lotte może się cieszyć niezach­wianą pozy­cją, w swoich zachowa­ni­ach wciąż jest w jakimś stop­niu tą młodą pewną siebie dziew­czyną, która musi­ała upewnić się, że nie stanie się niepotrzeb­na na królewskim dworze.

Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. (L to R) Michelle Fair­ley as Princess Augus­ta, India Amarteifio as Young Queen Char­lotte in episode 106 of Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. Cr. Nick Wall/Netflix © 2023

Moim zdaniem najlepiej wypadł w seri­alu wątek Lady Dan­bury. Poz­na­je­my ją jako młodą kobi­etę, żonę dużo starszego mężczyzny, którego zupełnie nie kocha. Bohater­ka, jest w jak­iś sposób pogod­zona ze swoim losem. Więcej, nie zna innego — swo­je­mu mężowi została przy­obiecana jeszcze jako dziecko i ustaw­iła cały swój charak­ter tak by jak najbardziej się do niego dopa­sować. Kiedy mężczyz­na umiera, mło­da jeszcze kobi­eta sta­je przed kluc­zowym pytaniem — kim jest, czego może jeszcze oczeki­wać od życia. W tym rząd­zonym patri­ar­chal­ny­mi zasada­mi świecie wykon­ała już swo­je zadanie. Miała męża, ma synów, zdobyła pozy­cję. Co jej ter­az zosta­je? Społeczeńst­wo nie za bard­zo ma pomysł jak miało­by się dalej potoczyć jej życie. Ona sama początkowo też nie wie kim ma być i co robić. Znalezie­nie swo­jej włas­nej dro­gi niekoniecznie jest proste. A uciecz­ka w kole­jne małżeńst­wo — wyda­je się coraz mniej atrak­cyj­na. Bard­zo lubię ten wątek, bo on pokazu­je nam z jed­nej strony kobi­etę, która nagle może się cieszyć wol­noś­cią, z drugiej — nie ma wol­noś­ci w sys­temie, który widzi dla kobi­ety tylko jed­no miejsce — u boku męża.

Na koniec wątek Vio­let — być może najbardziej kome­diowo roze­grany, ale wciąż — całkiem ciekawy w kon­tekś­cie — głównych roman­ty­cznych nar­racji właś­ci­wych Bridger­tonów. Otóż od pier­wszego sezonu seri­alu wiemy, że Vio­let bard­zo kochała swo­jego męża (trag­iczną ofi­arę owadów) i była to niewąt­pli­wie, wiel­ka miłość jej życia. Ter­az jed­nak, kiedy od jego śmier­ci upłynęło już sporo cza­su, Vio­let odkry­wa, że jej życie wcale nie skończyło się ze śmier­cią męża. I nie chodzi jedynie o prag­nie­nie uczuć i przeżyć, ale też o zwykłe sek­su­alne potrze­by. Roze­granie tego wątku w deko­rac­jach his­to­rycznych czyni go nieco kome­diowym, ale w isto­cie — to ta nar­rac­ja, która wciąż jeszcze rzad­ko wstępu­je w pop­kul­turze. Tym ciekawszy jest potenc­jał na kon­tyn­uowanie tego wątku w kole­jnych sezonach Bridger­tonów. Ostate­cznie — nic nie stoi na przeszkodzie by Vio­let znalazła sobie kochanka i miała w życiu więcej przy­jem­noś­ci niż tylko przyglą­danie się jak jej dzieci pode­j­mu­ją skom­p­likowane roman­ty­czne wybory.

Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. (L to R) India Amarteifio as Young Queen Char­lotte, Corey Mylchree­st as Young King George in episode 106 of Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. Cr. Nick Wall/Netflix © 2023

Prze­sunię­cie nar­racji z kochli­wej młodzieży, na kobi­ety w śred­nim wieku, spraw­ia, że staw­ki są nieco inne i dużo ciekawsze. Bo o ile cier­pi­enia młodych i nieszczęśli­wie zakochanych sa przez kul­turę i pop­kul­turę maglowane od lat, to opowieś­ci, co dzieje się po końcu pier­wszej fazy gorącego roman­su — wciąż są nie do koń­ca zagospo­darowane. Zaś opowiada­niu o potrze­bach i prag­nieni­ach dojrza­łych kobi­et to już w ogóle w pewnym stop­niu nowość. Oczy­wiś­cie nie twierdzę, że „Królowa Char­lotte” jest jakimś przeło­mowym dziełem, ale przy­na­jm­niej ma w sobie trochę świeżoś­ci i głębi, której Bridgertonom częs­to braku­je.  Przy czym jak może zwró­cil­iś­cie uwagę, skupiłam się na kwes­t­i­ach oby­cza­jowych i emocjon­al­nych. Muszę bowiem przyz­nać, że to jak twór­cy wyobraża­ją sobie stworze­nie nowych warstw i norm społecznych, jest rodem czys­to z bajek i poświę­canie temu więcej cza­su niekoniecznie ma sens (z resztą sporo o tych lukach w log­ice budowy świa­ta mówiłyśmy z Alicją w podcaście).

Na koniec wielkie ukłony należą się oso­bie odpowiedzianej za cast­ing. India Amarteifio jest fan­tasty­cz­na jako mło­da Char­lotte, a w jej sposo­bie zachowa­nia, spo­jrzeni­ach i niezach­wianej pewnoś­ci siebie, widać sporo naw­iązań do roli Goldy Rosheuv­el, która gra dojrza­łą królową. Bard­zo podobał mi się Corey Mylchree­st jako król George. Jasne, Bridgertonowie wyz­nacza­ją dość prosty schemat męskiej roli (patrz, zaciskaj szczękę, zgub koszulę) ale moim zdaniem aktor bard­zo dobrze się w niej odalazł. Świet­nie dobra­no też aktorkę do roli młodej Lady Dan­bury Arse­ma Thomas jest naprawdę świet­na i przyz­nam — jej wątek podobał mi się najbardziej. Gdy­by ten ser­i­al nazy­wał się „Lady Dan­bury” był­by to równie prawdzi­wy tytuł co „Królowa Char­lotte”. Świet­na jest też Michelle Fair­ley, w roli królowej mat­ki. Ta postać, w ogóle jest kole­jną w tym seri­alu, która pokazu­je jak wiele muszą zro­bić kobi­ety, by zachować swo­ją pozy­cję w świecie, która widzi je w rolach matek i żon. Fajr­ley doskonale odd­a­je z jed­nej strony deter­mi­nację swo­jej bohater­ki (która przy­pom­i­na trochę dojrza­łą i równie bezwzględ­ną Char­lotte) z drugiej poszuki­wanie przez nią równorzęd­nych part­nerek do intryg.

Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. (L to R) Ruth Gem­mell as Vio­let Bridger­ton, Adjoa Andoh as Lady Agatha Dan­bury in episode 106 of Queen Char­lotte: A Bridger­ton Sto­ry. Cr. Nick Wall/Netflix © 2023

Nie jestem w stanie się pow­strzy­mać by nie zwró­cić uwa­gi, na to jak ten — pisany poza ser­ią pre­quel, staw­ia trochę pod znakiem zapy­ta­nia nar­rację z głównego nur­tu opowieś­ci. Oto bowiem doty­chcza­sowe dwa sezony opowieś­ci o „Bridger­tonach” zachę­cały nas do zanurzenia się w qua­si his­to­ryczną, roman­ty­czną fan­tazję, o książę­tach i mokrych koszu­lach. Seri­ale przekony­wały nas, że bohaterowie i bohater­ki, co prawa muszą wpisać się w trady­cyjny schemat małżeńst­wa, ale mogą to zro­bić na włas­nych zasadach. Po obe­jrze­niu „Królowej Char­lot­ty”, seri­alu w dużym stop­niu zdomi­nowanym opowieś­cią o opresji tego sys­te­mu, ta ułu­da „związku na włas­nych prawach” trochę zaczy­na się rozmy­wać. Czy w świecie tak zdomi­nowanym przez związ­ki i doro­bi­e­nie się potomst­wa, ktokol­wiek pode­j­mu­je decyz­je tak naprawdę nieza­leżnie. Czy miłość w ogóle wystar­czy by poczuć się wol­nym w świecie Bridger­tonów? Gdy­by nie fakt, że ser­i­al wyszedł od tych samych twór­ców moż­na było­by go potrak­tować niemal jak kry­ty­czną anal­izę roman­ty­cznych fan­tazji o miłoś­ci w his­to­rycznych dekoracjach.

„Królowa Char­lotte” to naprawdę przy­jem­ny, choć pozostaw­ia­ją­cy nieco niedosy­tu ser­i­al oby­cza­jowy. Przyz­nam — nie pog­niewałabym się na jeszcze jeden czy dwa sezony, skon­cen­trowane na Lady Dan­bury, ale jak rozu­miem — to była jed­no­ra­zowa wyciecz­ka w przeszłość. Mam wraże­nie, że ten ser­i­al trochę przy­pad­kiem pokazał, że świat Bridger­tonów jest naj­ciekawszy wtedy, kiedy niekoniecznie chodzi tylko o romanse i prze­taczanie się po łożu. A może to ja się starze­ję i widzę siebie bardziej w dojrza­łych bohaterkach, niż w tych które dopiero tracą głowę. W każdym razie — muszę przyz­nać, pro­dukc­ja mnie pozy­ty­wnie zaskoczyła i spraw­iła, że zaczęłam się zas­tanaw­iać, czy „Uni­w­er­sum Bridger­tonów” nie jest warte dal­szego roz­wo­ju, poza granicę miłos­nych doli i niedoli głównych bohaterów.  Bo, jakież to zaskocze­nie — naprawdę ciekaw­ie robi się wtedy, kiedy romans się kończy a zaczy­na, nie takie proste życie.