Prowadzenie jakiejkolwiek działalności w sieci dość szybko uświadamia człowiekowi, że może wiele zdziałać, za wiele zapłacić, i próbować wielu nowych rzeczy, ale najważniejsza jest społeczność jaką stworzy wokół swoich działań. Bez zaangażowanej, wspierającej a przede wszystkim – aktywnej, społeczności nie wiele da się w sieci osiągnąć. Pytanie tylko jak taką społeczność stworzyć.
Nie ukrywam, że raz na jakiś czas dostaję takie pytanie i najczęściej nie umiem dokładnie powiedzieć co sprawiło, że czytelników bloga jest nie tylko wielu, ale także – że, są bardzo fajną grupą. Zawsze mam ochotę powiedzieć „samo tak wyszło” ale potem zdaję sobie sprawę, że to nie jest aż tak prosta odpowiedź. Trochę jak ten blog „sam się nie napisał” (mimo, że czasem mam takie wrażenie) tak i nad społecznością musiałam popracować (choć nie zawsze w pełni świadomie). Ostatecznie do zastanowienia się nad tym jak pracowałam nad swoją społecznością skłoniła mnie współpraca z Panią Swojego Czasu. Postanowiłam więc spisać moje doświadczenia.
Zasady, zasady i jeszcze raz zasady
Co więc takiego robiłam? Przede wszystkim dość szybko ustaliłam dość twarde zasady. Wiem, że w dyskusji kulturze potrafi być sporo emocji, ale jednak pewnych zasad przestrzegać trzeba. Jedną z pierwszych podstawowych zasad jakie uznałam za najważniejsze, było to, że muszę bronić czytelników przed innymi czytelnikami. Innymi słowy – to, że ktoś krytykuje mnie jeszcze spokojnie przeżyję, ale jeśli ktoś w komentarzu był niegrzeczny wobec drugiej osoby, musiał się liczyć z konsekwencjami. Zresztą w ogóle od samego początku tępiłam zaczepne, niemiłe teksty. Nie koniecznie oznaczało to, że wszystkich banowałam (nienawidzę banować ludzi) ale odpisywałam na komentarze tłumaczyłam – tak, żeby każdy mógł zrozumieć jakie są moje zasady. Jedyny rodzaj treści który zawsze bez mrugnięcia okiem wyrzucałam – zawierał treści nie do przyjęcia – skierowane przeciwko grupom mniejszościowym. Nie ukrywam – moja cierpliwość z czasem uległa nieco nadszarpnięciu i dziś nieco łatwiej dostać bana ale jednocześnie, zakładam że kiedy ma się tak dużą społeczność to żeby dbać o jej poziom trzeba czasem być bardzo surowym sędzią.
Autentycznie, autentyczny Zwierz
Druga rzecz, wyszła trochę tak przypadkiem a chodzi mi o pewną autentyczność. Nigdy nie próbowałam udawać przed moimi czytelnikami, że moje życie składa się wyłącznie z pasma sukcesów. Ani też, że świat, w którym żyje jest idealny. Nie ukrywałam też przed nimi prawdy o tym, że część mojego sukcesu wynika z tego, że dostałam naprawdę świetny start do pisania i zajmowania się kulturą. Dzięki temu mogłam zobaczyć jak fantastycznie reagują ludzie, kiedy pokaże się im swoje prawdziwe życie. I to właśnie nie tylko sukcesy, ale też rzeczy, które mi się nie udają. Więcej, mam wrażenie, że naprawdę większość ludzi w sieci nie szuka wizji idealnego, zawsze profesjonalnego człowieka, którego życie jest zapięta na ostatni guzik, ale kogoś prawdziwego. To nie znaczy, że od razu trzeba tak jak ja zostać królem komicznej literówki, ale nie należy się spinać i udawać, że jest się kimś zupełnie innym. Bo jednak dużo łatwiej zbudować społeczność na autentyczności niż na jakiejś budowanej starannie fasadzie, która i tak nie wytrzyma spotkania z realnym życiem. Nigdy nie spotkałam się z takim pozytywnym i ciepłym odzewem jak wtedy, kiedy po prostu napisałam o mojej ciąży pozamacicznej i o tym jak trafiłam do szpitala. Myślę, że dla wielu osób fakt, że nie bałam się o tym napisać mojej społeczności było potwierdzeniem, że traktuję ich jako osoby dla mnie ważne.
Nie będę wam sprzedawać jogurtu (nie tylko dlatego, że mam uczulenie)
Rzecz trzecia to uczciwość. To niby takie proste a jednak sporo osób nie docenia tego jak dobrze społeczność reaguje na bycie po prostu, po ludzku uczciwym. Wiem, że może się to wydawać podstawowe, ale prawda jest taka – że zawsze warto zachowywać się uczciwie wobec swojej społeczności. Nie łgać. Przyznawać się do błędu. Przepraszać, jeśli zajdzie taka konieczność. Mówić o tym, dlaczego się coś zrobiło, dlaczego podjęło się współpracę. Podejmować się tylko takich działań w której się naprawdę wierzy. Pokazać, że ma się pewne grancie których się nie przekroczy. To są proste komunikaty, ale sprawiają, że członkowie społeczności czują się bezpiecznie – że nic się tu nagle dziwnego nie stanie. Moi czytelnicy wiedzą, że nie zacznę z dnia na dzień reklamować jogurtu, środków na odchudzanie, czy ładowarek samochodowych. Jeśli zaś bym zaczęła to robić, to tylko z bardzo dobrych powodów. Nie uważam, żeby społeczność miała kontrolować biznesowe działania influencera ale jeśli bierze się ją pod uwagę przy podejmowaniu działań to wszyscy na tym zyskują.
Mam w domu lodówkę ale boję się otworzyć…
Kolejna rzecz, która przychodzi mi do głowy, to obecność – nie mówię, że trzeba być aktywnym we wszystkich social mediach, bo mało kto ma na to czas i mało kto ma możliwości, ale trudno wyobrazić sobie zbudowanie społeczności w sytuacji, w której nie wchodzi się w interakcje z czytelnikami. Odpowiadanie na maile, komentarze, głosy w dyskusji. Nie mówię, że to się zawsze uda – ja sama widzę, że nie jestem w stanie odpowiedzieć zawsze, kiedy ktoś pisze coś pod postem, ale staram się jednak być aktywna w sieci, odnosić się do dyskusji, które się pojawiają, reagować, jeśli widać, że pojawił się spór czy sytuacja robi się napięta. Ale też – na tyle uważnie monitorować działania społeczności by dostrzec pewne problemy i starać się im zaradzić. Dam wam przykład – na mojej grupie na FB „Fanklub Barmana i Rabina” (nazwa grupy pochodzi od mojej wybitnej literówki) wprowadziłam zasadę, że nowości od Netflixa czy z jakiejkolwiek innej platformy, można omawiać dopiero trzy dni po premierze. Zrobiłam tak widząc, ile osób stresuje się tym, że już trwają dyskusje i rozmowy a oni jeszcze nawet nie zdążyli wyjść z pracy i usiąść przed telewizorem. Nie wszyscy są zachwyceni tą zasadą, ale dzięki temu po trzech dniach można już rozmawiać w szerszym gronie i nie tworzymy atmosfery napięcia, że każdy musi od razu usiąść do nowego serialu. Zasada prosta a sprawia, że więcej osób w społeczności czuje się dobrze.
Jeśli jest środa to oglądamy brytyjskich aktorów
Na koniec zwróciłabym jeszcze uwagę na to jak dobrze zbudować więź w społeczności wokół pewnych zachowań, symboli, skrótów myślowych. U mnie przez lata środa oznaczała, że wrzucam na fanpage zdjęcie przystojnego brytyjskiego aktora, wszyscy moi czytelnicy wiedzą, że śmieję się z własnych literówek, że moja grupa czy fanpage to miejsce, gdzie można bez lęku przyznać się do własnych fanowskich zapędów, wyznać miłość aktorowi czy aktorce czy pochwalić się kolekcją Transformersów. Moi odbiorcy na Instagramie wiedzą, że nową książkę, którą czytam zaprezentuję im na tle mojego domowego regału. Wszyscy też wiedzą, że rad do roku wszędzie będę pisać o górach, bo właśnie pojechałam z mamą do Zakopanego. Wprowadzanie wspólnych haseł, hashtagów, zdjęć czy symboli naprawdę doskonale działa na stworzenie atmosfery, że jest się razem i tworzy się jakąś spójną grupę. Po pewnym czasie nie muszę nawet szukać zdjęć przystojnych brytyjskich aktorów – moi czytelnicy radzą sobie z tym sami doskonale.
To może trochę potrwać
Myślę, że nie da się w żaden sposób przeskoczyć nad tym, że budowanie społeczności to praca nie na dni, ale na tygodnie, miesiące i lata. Oczywiście może się zdarzyć, że obserwatorów, czytelników czy lakujących nagle niesamowicie przybędzie. Ale żeby z grupy osób, której podobają się czyjeś teksty, video czy zdjęcia zrobić społeczność – trzeba po prostu czasu. Przy czym wydaje mi się, że to, ile nam to zajmie trochę zależy od medium. Mam poczucie, że łatwiej przywiązać się do Youtubera czy nawet podcastera niż do blogera. Bo jednak oglądanie czy słuchanie kogoś tworzy większe poczucie więzi. Wciąż jednak trzeba pamiętać, że nie ma złotego sposobu, które zamieni jakąś grupę obcych sobie ludzi w aktywną społeczność w przeciągu tygodnia. Z drugiej strony — kiedy już się taką społeczność uda stworzyć, to można na nią naprawdę liczyć. Nawet jeśli z jakiegoś powodu zrobi się sobie przerwę w działaniu to wciąż będzie ona stała za tobą murem.
Pomocna dłoń (a nawet ebook)
To są moje osobiste przemyślenia na podstawie moich doświadczeń z budowaniem społeczności. Zdaję sobie sprawę, że do wielu rzeczy musiałam dojść sama, często instynktownie. Popełniałam też po drodze sporo błędów. Ale też – pamiętam, że działałam trochę po omacku, bo nie było dobrych materiałów na ten temat. Jeśli wy chcecie popracować nad swoją społecznością w sieci albo jeśli czujecie, że robicie coś fajnego, ale nie umiecie tej zaangażowanej społeczności stworzyć, to mam dla was dobrą wiadomość. Już w kwietniu pojawi się Ebook Pani Swojego Czasu właśnie na temat budowania społeczności. Możecie się na niego zapisać z wyprzedzeniem klikając TUTAJ. A jeśli chcecie już poczytać kilka dodatkowych dobrych rad to zapraszam do posta na blogu Pani Swojego Czasu – Klaudyna Maciąg (którą z nam w sieci od lat) napisała naprawdę fajny post o tym jak budować społeczność. Jeśli zastanawiacie się gdzie zacząć albo co poprawić – to te materiały na pewno wam pomogą. Ja już czytając post Klaudyny miałam kilka przemyśleń na temat tego co jeszcze mogłabym zrobić inaczej czy lepiej. Bo na pracę nad tym by stworzyć wokół siebie grupę ludzi, dla których chce się tworzyć, naprawdę nigdy nie jest za późno.
Post powstał we współpracy z Panią Swojego Czasu.