Istnieje pewne przekonanie, że o kulturze najlepiej rozmawia się nam z ludźmi którzy lubią to samo co my, korzystają z kultury tam samo jak my i w ogóle są do nas podobni. Zdaniem zwierza to jeden z podstawowych błędów dobierania rozmówców o sprawach kulturalnych bo jak pokazuje doświadczenie – wcale nie musimy lubić tego samego by się kulturalnie dogadać.
Musicie wiedzieć, że choć Mysza i Zwierz to teoretycznie ta sama osoba to czasem musimy spotkać się na mieście i omówić ważne sprawy przejęcia świata. Rozmowy te szybko schodzą z dokładnego planu opanowania ziemi, na przerzucanie się popkulturalnymi zachwytami, polecankami i narzekaniami. Ludzie siedzący obok mogliby dojść do wniosku, ze Zwierza i Myszę łączy wielka popkulturalna zgoda i niemal identyczny sposób konsumowania kultury popularnej. Tylko, że to nie jest prawda. Kiedy zaczynamy z Myszą porównywać seriale które oglądamy okazuje się, że pokrywają się tylko w niewielkiej części. Co więcej są produkcje które np. jedna z nas kocha a druga ich w ogóle nie ogląda -Mysza nie zna Doktora Who, Zwierz obejrzał w swoim życiu trzy odcinki Supernatural (co prawda pasja Myszy do serialu zmalała ale swego czasu była wielka). Takich przykładów jest więcej. Pod względem konsumowania kultury też się różnimy – zwierz oglądał mniej seriali niż Mysza ale za to musiał zawsze obejrzeć wszystko na raz, Mysza pozwala sobie na czekanie aż produkcja się odleży. Nawet jak nam się coś podoba to często z innych powodów. Lubimy tych samych aktorów ale nie lubimy ich tak samo. Nawet z musicalami, które obie uwielbiamy jest tak, że mamy swoje różne TOP 10.
Zwierz i Mysz dwa (a może nawet trzy!) lata temu na pierwszym Serialconie. Jak widać miny mamy poważne
Co więc sprawia, że Zwierz tak dobrze dogaduje się z Myszą? Nie tylko równie zakręcona postawa rozmówczyni (czasem łapiemy się na tym, że tłumaczymy sobie kim są ludzie z przemysłu rozrywkowego choć jak raz mamy pewność że na pewno druga osoba kojarzy nazwisko), chodzi też o samo podejście do rozmowy. Z Myszą o popkulturze rozmawia się super bo po pierwsze – nie ma się czego wstydzić, po drugie – Mysza ma dar rozumienia że nie wszyscy będziemy lubić to samo. Dla zwierza – psychologicznie- szczególnie ważny jest punkt pierwszy. Nikt chyba nie lubi być za bardzo oceniany. Tymczasem zwierz często spotyka się z dość opresyjnym schematem rozmowy o kulturze w której jeden z rozmówców narzuca pewien poziom. Można mówić tylko o pewnym rodzaju seriali, książek czy filmów. Zamiast zwykłej pogadanki o kulturalnych preferencjach robi się jakaś przedziwna licytacja kto umie wymienić coś poważniejszego albo lepiej ocenianego przez krytykę. Kiedy więc w końcu można pogadać o ulubionym sitcomie czy serialu Hallmarku nagle można poczuć ulgę i swobodę. Druga cecha Myszy polega na tym, że nigdy nie przekonywała mnie, że muszę koniecznie obejrzeć coś co mi się nie podoba. To jedna z tych miłych cech którą zwierz bardzo ceni – bo w końcu nawet jeśli jakiś serial jest genialny to dlaczego ma zachwycać skoro nie zachwyca.
Zeszłoroczny Serialcon. Mysza i Zwierz na jednym panelu. Ponownie zachowujemy pozory powagi
Z ludźmi którzy się z nami popkulturalnie zgadzają i rozmawiają o rzeczach które oboje znamy rozmowa bywa często miła ale w sumie jałowa. Im się podoba, nam się podoba, nasze przemyślenia często się pokrywają. Poza tym – mało w takich rozmowach konieczności bronienia własnego zdania, porównywania doświadczeń, szukania rzeczy o których można rozmawiać nawet jeśli spędza się czas przy zupełnie innych programach. To z kolei powód dla którego zwierz lubi rozmawiać o grach komputerowych. Zwierz w gry jak sami wiecie nie gra ale chętnie wysłucha każdego kto ma do opowiedzenia coś o sposobie narracji w grach, grafice czy rynku gier komputerowych. Dzięki temu zwierz bez konieczności zanurzania się w świat który nie wydaje się mu szczególnie zachęcający jako rozrywka (dla Zwierza, inni doskonale się bawią) dowiaduje się czegoś nowego. Czasem dostrzega, że niektóre tropy zupełnie inaczej wyglądają w serialach i filmach a inaczej w grach. Nie czyni to oczywiście zwierza ekspertem ale jest po prostu ciekawe. Zwierz miał i nadal ma system rozmawiania o grach który idealnie się sprawdza – jedna osoba mówi o grach, druga o serialach – obie mówią z podobnym entuzjazmem więc rozmowa się fajnie. To że o zupełnie różnych rzeczach nie ma znaczenia.
Czasem Mysza i Zwierz nie są szczególnie poważne (przygotowania do Serialconu dwa lata temu)
Może to truizm, a właściwie to na pewno truizm – ale najważniejsze w komunikacji jest nastawienie rozmówców. Ludzie z którymi najlepiej się rozmawia naprawdę nie muszą myśleć tego samego co my. Ale muszą chcieć się z nami porozumieć. Jednocześnie – dyskusja o bardzo różnych preferencjach, odczuciach i reakcjach nie musi być kłótnią. Tylko, że do tego potrzebne jest odpowiednie nastawienie. Wcale nie jest łatwo się nauczyć, żeby nie koniecznie traktować cudzą inną opinię jako zachętę do konfliktu, niekoniecznie opowiadanie o własnym doświadczeniu (np. To mi się bardzo podobało) musi być przekonywaniem drugiej osoby żeby to zobaczyła. Podobnie jak krytyka – można powiedzieć że się czegoś nie lubi tak by zachęcić drugą osobę do tego by opowiedziała o tym co myśli, a nie żeby schowała się do skorupy zaszczuta przez zdecydowaną opinię. Ponownie – dlatego zwierz lubi rozmowy z Myszą, bo kilka godzin temu w czasie rozmowy Mysza oświadczyła, że nie lubi odcinka Mad Men (ukochanego odcinka Zwierza!), tak że skłaniało to raczej do zachęty by coś opowiedzieć o zwierzowiej percepcji serialu, niż krzyczeć że oto Mysza powinna zmieć swoją wrażliwość. lub bronić się przed nieuczciwym oskarżeniem.
Czasem Mysz i Zwierz chichoczą. Wchodzą wtedy na nowe poziomy dźwiękowe
Po czym poznać że rozmowa dobrze się toczy? Niekoniecznie po tym, że dochodzimy do jakichkolwiek wspólnych konkluzji – bardziej po tym, że nie możemy przestać. Rozmowy o kulturze mają to do siebie, że jeśli sprawiają przyjemność to są dobre, jeśli nas męczą albo sprawiają że udajemy kogoś innego niż jesteśmy – wtedy jest coś nie tak. Zwierz zapewnia was, że nie ma nic bardziej męczącego niż taka rozmowa o kulturze w której wszyscy udają że nigdy nie obejrzeli, przeczytali ani wysłuchali niczego głupiego. Zwierz ma znajomego, z którym może rozmawiać wyłącznie o kulturze wysokiej. Rozmowa jest bardzo intelektualnie stymulująca i niekiedy nawet produktywna ale po jednym popołudniu w jego towarzystwie zwierz musi odpoczywać przez tydzień. Bo to jest jednak ciężka sprawa kiedy wolno się poruszać tylko w sferze najbardziej wyrafinowanych przejawów sztuki czy kultury. Oczywiście takie rozmowy też są nam potrzebne, ale ponownie – o ile sympatyczniej toczy się je z ludźmi, którym nie boimy się przyznać do niewiedzy , przed którymi nie udajemy, że jesteśmy kimś innym. Ogólnie jak się skacze od Mozarta do Lady Gagi to zwykle rozmowy są jakoś przyjemniejsze niż wtedy kiedy udajemy, że poza filharmonią nigdy nie byliśmy na żadnym koncercie.
Myszy i Zwierzowi tak dobrze się rozmawia, że nawet postanowiły mieć wspólny kanał na YT. Udało się nagrać dwa filmiki. A może nawet trzy!
Zwierz ma wrażenie że naszym największym problemem w komunikowaniu się w sprawach kultury jest fakt, że nie tylko nie umiemy ładnie się ze sobą nie zgadzać ale też – dobrze krytykować. W sumie dlaczego mielibyśmy umieć. W szkole uczą nas jak się zachwycać dziełami. Nie jak je krytykować i wytykać ich wady. A już w przypadku filmów to nikt nas niczego nie uczy. Dlatego też często uciekamy w złośliwość (kto jest bez winy niech pierwszy przeczyta recenzję Greya), zadowalamy się jakimś jednym słowem (zwierz szczerze nienawidzi jak ktoś twierdzi że jakiś film to „gówno” bo naprawdę nie wie co miałoby to oznaczać), albo atakujemy ludzi którym się podobało. Póki zachowujemy opinie dla siebie – to jeszcze nie dzieje się nic strasznego. Ale kiedy spotykamy się z kimś innym – wtedy nagle okazuje się, że rozmowa nie tylko nam nie idzie ale wręcz wymaga od nas obrażenia rozmówcy. I ostatecznie trzymamy się ludzi myślących podobnie żeby się nie denerwować. Tymczasem spokojnie można rozmawiać z ludźmi którzy nie lubią Gwiezdnych Wojen (o Mocy pozwól odnaleźć im drogę) ale tylko wtedy jeśli obie strony umieją mówić o plusach i minusach. No uznają że można się różnić. Wbrew interpretacji, z którą zwierz się nie tak dawno spotkał – stwierdzenie, że nie wszystko jest dla wszystkich wcale nie oznacza że czujemy się lepsi. Raczej, że godzimy się iż są między nami różnice, które po prostu sprawiają, że to co cieszy i bawi jednych – niekoniecznie ma taki sam wpływ na drugich. I nie ma w tym nic złego, nawet dobrze – w sumie bardzo mało rzeczy jest dla wszystkich. To oczywiście nie znaczy, że można tego argumentu nadużywać ale np. absurdalny humor naprawdę nie wszystkich bawi. I to nie znaczy że jedni są inteligentni a drudzy głupi. Raczej że jesteśmy wyczuleni na inne bodźce. No i dobrze.
Zwierz i Mysz starają się liczyć kto ma więcej punktów w czasie rozmowy. Zwykle jest remis
Ogólnie to zwierz życzy wam wszystkim byście w swoim życiu spotkali taką partnerkę do rozmów o kulturze, jaką dla zwierza jest Mysza. Kogoś bardzo różnego i podobnego jednocześnie. Kogoś przed kim nie musicie się wstydzić. Ani tłumaczyć. Ani za dużo dopowiadać. Tylko po prostu pogadać. Najlepiej przy kawie, herbacie i ciastku. A na koniec jeszcze zrobić dobre notatki do prelekcji na Serialcon. Ale to już może nie jest wymóg dla wszystkich.
Ps: Zwierz obiecuje wam że nadrobi wszystkie serialowe nowości po Serialconie ale teraz niestety nie ma czasu bo nadrabia wszystko to o czym chce wam opowiedzieć na festiwalu. Na którym ma nadzieję was zobaczyć.