Why Can

Jeśli jest coś co wymy­ka się zupełne zdrowe­mu rozsąd­kowi zwierza to zrozu­mie­nie o co chodzi z akcen­ta­mi. Jako że język Pol­s­ki jest jed­nym z niewielu w których prak­ty­cznie nie ma akcen­tu rozu­mi­anego jako różny sposób wymowy mieszkańców jed­nego kra­ju ( skut­ki prze­me­blowań his­to­rycznych) trud­no zwier­zowi pojąć dlaczego dla tak wielu amerykanów praw­idłowy akcent jest wszys­tkim. Wiem nato­mi­ast że jest to jed­no z ciekawszych zjawisk w pop­kul­turze. Otóż jak powszech­nie wiado­mo różni mieszkań­cy różnych stanów mówią różnie ( ależ uroz­maicone leksykalnie zdanie) — pod­sta­wową różnicę między północą a połud­niem nawet zwierz wyłapie podob­nie jak słyszy różnicę pomiędzy mową mieszkań­ca Brook­lynu i Man­hat­tanu ale to prze­cież tylko wierz­chołek góry lodowej. Sprawne amerykańskie ucho wyma­ga by aktor gra­ją­cy postać z Luiz­jany mówił inaczej niż aktor gra­ją­cy bohat­era z Tek­sasu. Było by to umi­arkowane sza­leńst­wo ( wszak trze­ba mieć sza­cunek dla real­iów) gdy­by nie fakt że lwia część aktorów pochodzi z Kali­fornii a udawanie akcen­tu z innej częś­ci kra­ju to cholernie trud­na sztucz­ka. Z resztą nie ukry­wa­jmy — pół biedy jeśli film dzieje się w Ameryce — z tym to sobie wszyscy poradzą — gorzej jeśli komuś przyjdzie do głowy umieś­cić akcję w Wielkiej Bry­tanii — ileż tu niebez­pieczeństw — zły Irlandz­ki czy Londyńs­ki akcent potrafi zden­er­wować wid­own­ię bardziej niż fatal­na gra aktors­ka. Ale nawet Wiel­ka Bry­ta­nia jest niczym w porów­na­niu z kosz­marem jakim jest naślad­owanie akcen­tu Aus­tral­i­jskiego. Sami Aus­tral­i­jczy­cy są zaskoczeni jeśli ktoś umie mówić tak jak oni i nie brz­mi przy tym śmiesznie. Na odpowied­nim naślad­owa­niu obcych akcen­tów moż­na zbu­dować całą kari­erę — Mary Streep znana jest z tego że umie mówić po ang­iel­sku prak­ty­cznie z każdym akcen­tem, niek­tórzy twierdzą że Robert Downey jr dostał w 2009 nom­i­nację do Oscara nie dlat­ego że grał murzy­na ( a właś­ci­wie akto­ra gra­jącego murzy­na) ale dlat­ego że dobrze naślad­ował aus­tral­i­js­ki akcent ( był to jed­nak chwilowy zach­wyt ponieważ w Sher­locku Holm­sie mówi ze zbyt słabym ang­iel­skim akcen­tem- przy­na­jm­niej zdaniem niezad­owolonych słuchaczy). Moż­na też zro­bić kari­erę porzu­ca­jąc rodzin­ny sposób wymowy — Hugh Lau­rie 90% swo­jej pop­u­larnoś­ci zawdz­ięcza temu że będąc rodow­itym anglikiem umie mówić bez akcen­tu ( choć podob­no fani piszą mu listy że jego śmiech brz­mi po ang­iel­sku) z kolei Julian Mac­ma­chon ( gra w jed­nym z moich ulu­bionych seri­ali NIp/Tuck) dostał pier­wszą rolę dopiero po tym jak pozbył się aus­tral­i­jskiej wymowy. Para­no­ja doszła do tego stop­nia daleko że gdy Daniel Day ‑Lewis gra Włocha w najnowszym filmie „ Nine” gra go mówiąc… po ang­iel­sku z włoskim akcen­tem — co rzecz jas­na jest przykła­dem kom­plet­nej para­noi. Z kolei do fil­mu „ Ps. I love you” potrze­bowano dwóch aktorów mówią­cych z Irlandzkim akcen­tem — cóż więc zro­biono? Obsad­zono w tych rolach Szkotów. Nie wiem co myśleli pro­du­cen­ci — pewnie dos­zli do wniosku że sko­ro wszyscy mieszka­ją na tej samej małej wyspie to na pewno się łatwiej będzie im naślad­ować kom­plet­nie inny sposób wymowy. Zwierz z jed­nej strony nie rozu­mie sza­leńst­wa ludów anglo­języ­cznych z drugiej trze­ba powiedzieć że cza­sem przy­chodzi mu do głowy iż dla tych bied­nych aktorów nie może być nic gorszego niż dub­bing. Wyobraża­cie sobie — męczyć się co dnia nad odpowied­nią wymową spółgłosek a potem usłyszeć jak wasza kwes­t­ia zni­ka pod nałożonym głosem jakiegoś Niem­ca który nawet nie próbu­je was naślad­ować. Pod tym wzglę­dem trze­ba powiedzieć że nasz lek­tor i napisy odd­a­ją przy­na­jm­niej odrobinę sza­cunku wysiłkowi aktorów choć jeśli zwierz miał­by być szcz­ery. Kom­plet­nie jałowemu.