Bezkofeinowa latte na sojowym odtłuszczonym mleku czyli o przyjemności bez przyjemności

Hej

W niezbyt dobrym filmie „ Moja dziew­czy­na wychodzi za mąż” bohater w jed­nej z pier­wszych scen fil­mu wchodzi do kaw­iarni i zamaw­ia bezkofeinową lat­te na odtłuszc­zonym mleku sojowym. Ilekroć zwierz słuszy to zamówie­nie krzy­wi się na samą myśl o tym jak może smakować taka „kawa”. Jed­nocześnie jest to dla zwierz najlep­sza metafo­ra tego co w ostat­nich lat­ach stało się z naszą kul­turą. Wszędzie na około próbu­ją nas przekon­ać że współczes­na kul­tura pro­mu­je hedo­nizm i przy­jem­ność nawet kosztem innych. Jest to jeden z głównych zarzutów staw­ianych kul­turze pop­u­larnej która w spo­jrzę być czy mieć prostą drogą kieru­je człowieka w ku posi­ada­niu. Rzeczy­wiś­cie zwierz nie będzie się kłó­cił — posi­adanie i przy­jem­ność jest pewnym fetyszem kul­tu­ry pop­u­larnej — jej bohaterowie to ludzie żyją­cy pon­ad stan ( mówię tu o gwiaz­dach wszelkiego rodza­ju których ekstrawa­ganck­ie wydat­ki są nie tylko koniecznoś­cią ale też obow­iązkowym ele­mentem ich wiz­erunku) zaś same pro­duk­ty kul­tu­ry pop­u­larnej w sum­ie nastaw­ione są głównie na pokazy­wanie przy­jem­noś­ci czy jej spraw­ian­ie. Prob­lem pole­ga jed­nak na tym że jak zwierz niejed­nokrot­nie pisał świat pop­kul­tu­ry a świat prawdzi­wy to jed­nak nie to samo. Zwierz wbrew temu co chcą mu wmówić socjol­o­gowie i medioz­naw­cy uważa że w isto­cie kul­tura pop­u­lar­na nie tyle ksz­tał­tu­je rzeczy­wis­tość co odbi­ja nasze niespełnione marzenia. Oglą­da­jąc filmy w których bohaterowie gotu­ją, jedzą , piją i podróżu­ją tak naprawdę zda­je­my sobie sprawę że oglą­damy to czego nam w real­nym życiu braku­je. Dziś każ­da przy­jem­ność jaką może­my sobie spraw­ić jest zagroże­niem — picie kawy z kofeiną i zwykłym mlekiem wypłucze ci mag­nez i zru­jnu­je żołądek, jedze­nie sprawi że uty­jesz, od sek­su nabaw­isz się AIDS zaś  od pale­nia i zaży­wa­nia narko­tyków umrzesz wcześniej zaz­nawszy cier­pień. Nawet przy­jem­noś­ci ducha są postrze­gane jako zagroże­nie — musimy pamię­tać że żyje­my w świecie  w którym przyz­nanie się do posi­ada­nia wol­nego cza­su przez­nac­zonego na rozry­wkę jest uznawane za dowód lenist­wa i małego zaan­gażowa­nia a to prostą drogą prowadzi do braku sukcesów w pra­cy — człowiek nie mają­cy cza­su przeczy­tać książ­ki jest osobą bardziej szanowną niż ten kto ma czas na czy­tanie i chodze­nie do kina. Jedynym wyjś­ciem by zaz­nać jakiejkol­wiek przy­jem­noś­ci bez więk­szego poczu­cia winy jest zaz­nanie jej za pośred­nictwem kogoś — sko­ro nie może­my gotować dla siebie ( jed­na kro­pla śmi­etany w naszym sosie = śmierć) będziemy oglą­dać pro­gramy kuli­narne, sko­ro musimy odkładać na stu­dia nien­ar­o­d­zonych jeszcze dzieci obe­jrzymy pro­gram o moto­ryza­cji w którym pole­cać nam będą zakup nowego May­bacha który jest zde­cy­dowanie wygod­niejszy od limuzyny Bugat­ti. Ci którzy twierdzą że nasze społeczeńst­wo kieru­je ku hedo­niz­mowi powin­ni prześledz­ić jak trud­no spraw­ić sobie przy­jem­ność bez bycia oskarżonym o to że szkodzi się sobie i innym. Prob­lem pole­ga jed­nak na tym że jeśli zabraknie nam wenty­la bez­pieczeńst­wa w postaci hedo­nisty­cznej kul­tu­ry pop­u­larnej to nie widzę innego wyjś­cia dla naszej kul­tu­ry jak zbiorowe popad­nię­cie we frus­trac­je. Mów­cie co chce­cie ale zwierz odnosi wraże­nie że gdy­by Freud dziś zaczął anal­i­zować lęki kobi­et w śred­nim wieku ( zwier­zowi wyda­je się że jest to gru­pa w naszym społeczeńst­wie której najwięcej się odmaw­ia) pewnie doszedł by do podob­nych wniosków co pon­ad wiek temu w Wied­niu. Być może tak już jest z nami ludź­mi że po okre­sach odpręże­nia kiedy ludzkość pozwala sobie na trochę więcej znów ładu­je­my się w poczu­cie winy i kil­ka pokoleń łazi po świecie z życiem przy­pom­i­na­ją­cym bezkofeinową lat­te na odtłuszc­zonym sojowym mleku — czyli coś co jeszcze nigdy niko­mu nie dało pełnej satysfakcji

PS: Zwierz musi stwierdz­ić że wczo­raj ciśnie­nie znów mu pod­skoczyło a to za sprawą doniesień o fran­cuskim ekspery­men­cie telewiz­yjnym który pow­tarzał ekspery­ment Miligra­ma — orga­ni­za­tor całego spek­tak­lu twierdzi że fakt iż pół wieku temu auto­ry­te­towi pod­dało się 69 % ludzi a ter­az 85% świad­czy o sile  show- biz­ne­su którego ludzie bez­wol­nie słucha­ją — trze­ba powiedzieć że nigdy nie słysza­łam więk­szej bzdury bo jedyne o czym to świad­czy to że powtór­zony ekspery­ment może dać nieco inne wyni­ki choć w sum­ie mech­a­nizm zachowań się nie zmienił. Ludzie są okrut­ni i pod­da­ją się auto­ry­te­tom w sposób który jest prz­er­aża­ją­cy ale to z całą pewnoś­cią nie wina telewiz­ji. Szko­da tylko że tak niewiele osób o tym wie.