Home Tak sobie myślę Z natury bezużyteczna

Z natury bezużyteczna

autor Zwierz
Z natury bezużyteczna

Kul­tura jeszcze niko­go nie obroniła przed wojną. Przy­na­jm­niej nie przed samolotem, czołgiem, żołnierzem. Nigdy nie odwró­ciła biegu raki­ety, wybuchu bom­by, strza­łu z pis­to­le­tu. Kul­tura w kon­flik­cie wyda­je się więc nieprzy­dat­na. Nie ma żad­nej zdol­noś­ci bojowej, trud­no ją wysłać na front, nie zbudu­je się z niej bunkra ni schronu.

 

Jed­nocześnie – gdzieś w głębi ser­ca wszyscy wiemy, że to tylko częś­ciowo praw­da. Gdy paku­jesz cały swój dobytek i uciekasz nie zde­jmiesz książek z pół­ki, nie wrzu­cisz odt­warza­cza płyt do ple­ca­ka. Weźmiesz co najważniejsze. Ale potem, w nocy, gdy czekasz, gdy nie możesz spać, wtedy trwa dru­ga woj­na. O two­je serce, głowę i duszę. I wtedy kul­tura nagle okazu­je się przy­dat­na. Niczym zapo­ra dla złośli­wego opro­gramowa­nia, które ma zain­fekować wszys­tkie pli­ki w twoim mózgu.

 

Dlat­ego w cza­sie wojny ludzie piszą wier­sze, choć wier­sze wyda­ją się najbardziej bezużyteczne ze wszys­tkiego. Ale jeśli zapiszesz, jeśli skupisz się na zbiera­niu w słowach rzeczy, których nie umiesz objąć rozumem, to jakoś rysu­jesz swój włas­ny obraz tego co się dzieje. Zapisane sta­je się prawdzi­we. Zapisane jest w jak­iś sposób obłaskaw­ione. Zapisane znaczy, że ist­nieje i choć nie panu­je­my nad światem to panu­je­my nad słowem.

 

 

Kul­tura pozwala też wziąć odd­ech, zła­pać kawałek powszech­nego ludzkiego doświad­czenia, na chwilę przekon­ać się, że nie jesteśmy sami. Jest to też sposób by nie myśleć w kółko obsesyjnie o tym samym, nie wybier­ać cią­gle tego samego numeru tele­fonu, dać coś dziecku do oglą­da­nia, bo godziny długie, noc dłu­ga, podróż dłu­ga. Cza­sem kul­tura daje coś czego nie da nic innego – kiedy ludzie nie wiedzą co mogą robić razem to razem śpiewa­ją i z jakiegoś dzi­wnego powodu, cza­sem to coś zmienia, nawet jeśli nie w rzeczy­wis­toś­ci to w sercach.

 

Kiedy pod­nosi się wojen­ny pył wyda­je się, że kul­tura niko­go przed niczym nie obroni. A kiedy opa­da, okazu­je się, że ratu­je, ser­ca, umysł, cza­sem dusze. Daje siłę do wal­ki, daje wspól­ną świado­mość i tożsamość, której się broni. Daje wspólne punk­ty odniesienia, które spraw­ia­ją, że może­my sobie powiedzieć bard­zo dużo, jedynie jed­ną lin­ijką tek­stu, piosenką, naw­iązaniem do głupiego dow­cipu. Nasz trud­ny do zła­ma­nia pry­wat­ny wojen­ny kod, którego nikt nie jest w stanie zła­mać kto nie jest „nasz”.

 

Bo wys­pa, na której zginęli żołnierze, to wys­pa, gdzie pochowano Achille­sa, bo to co powiedzieli, brz­mi jak cytat który chodzi nam po głowie, o gwardii, która umiera, ale się nie pod­da­je. Bo uruchami­a­ją się w nas wszys­tkie te poe­t­y­ck­ie metafory – bo nagle pasu­je nam bardziej niż kiedykol­wiek frag­ment „Redu­ty Ordona”, bo schemat bohaterst­wa wpisu­je się w to czego nas uczono na licznych tek­stach, co sami oglą­dal­iśmy w licznych fil­mach. W kul­turze osadza­my to co czu­je­my, kul­tura przepla­ta się z pro­pa­gandą – tą rozu­mi­aną dobrze a nie źle, pozwala­jącą pod­nosić morale. Kul­tura przek­sz­tał­ca fak­ty w opowieś­ci, opowieś­ci w nar­rac­je, które potem płyną przez naszą pamięć i wrażliwość.

 

Humor, który jest jej częś­cią, choć w pier­wszej chwili niemożli­wy, potem sta­je się też wytrychem. Żar­ty europe­jskie śmieszą, te płynące z Ukrainy ściska­ją za gardło, te idące ze Stanów wkurza­ją. Ta część kul­tu­ry pokazu­je, gdzie leży wyczu­cie sytu­acji, kto, gdzie jest na tej wielkiej mapie, kto co rozu­mie. Jeśli ist­ni­ał­by jakikol­wiek papierek lak­mu­sowy, pozwala­ją­cy wyczuć – kto, gdzie jest w tej wojnie men­tal­nie, to humor jest niczym najlep­szy test. Powiedz mi z czego i jak żar­tu­jesz a powiem ci, gdzie jesteś.

 

Na koniec – za jak­iś czas, choć wyda­je się to nie możli­we, spróbu­je­my sobie o tym wszys­tkim opowiedzieć. Napisać, nakrę­cić film, będziemy obsadzać role, wybier­ać słowa i zna­ki. Będziemy tworzyć obraz, który wyciśniemy sobie w pamię­ci i ser­ach. Zro­bimy to bo robimy to z każdą wojną. Opowiadamy sobie o niej, bo nie umiemy inaczej, bo potrze­ba opowieś­ci jest w nas tak wiel­ka, że nic jej nie pow­strzy­ma. I tę wojnę wpisze­my do kul­tu­ry – bo to nasz wiel­ki kat­a­log przeżyć, których nie może­my przeży­wać samotnie.

 

Nie wiem o woj­nach więcej niż to czego się uczyłam, co czy­tałam, co mi opowiadano. Ale w niemal każdej tej nar­racji pojaw­iał się głos, że kul­tura ludziom poma­gała, że była ich punk­tem odniesienia, że jej cud­ow­na bezużyteczność w świecie, gdzie wszys­tko dzieli się na przy­datne w wojen­nym wysiłku – stawała się na swój sposób bez­cen­na. Wbrew schematom jakie człowiek ma w głowie, gdzie nie ma nic poza bólem, poświęce­niem i prz­er­aże­niem – ludzie potrze­bowali też rzeczy zasad­nic­zo bezużytecznych. Zupełnie nie pasu­ją­cych do schematów. Myślę, że się nie zmie­nili. Myślę, że nigdy się nie zmienią.

 

0 komentarz
12

Powiązane wpisy

judi bola judi bola resmi terpercaya Slot Online Indonesia bdslot
slot
slot online
slot gacor
Situs sbobet resmi terpercaya. Daftar situs slot online gacor resmi terbaik. Agen situs judi bola resmi terpercaya. Situs idn poker online resmi. Agen situs idn poker online resmi terpercaya. Situs idn poker terpercaya.

Kunjungi Situs bandar bola online terpercaya dan terbesar se-Indonesia.

liga228 agen bola terbesar dan terpercaya yang menyediakan transaksi via deposit pulsa tanpa potongan.

situs idn poker terbesar di Indonesia.

List website idn poker terbaik. Daftar Nama Situs Judi Bola Resmi QQCuan
situs domino99 Indonesia https://probola.club/ Menyajikan live skor liga inggris
agen bola terpercaya bandar bola terbesar Slot online game slot terbaik agen slot online situs BandarQQ Online Agen judi bola terpercaya poker online