Nie tak dawno temu zwierz opublikował wpis o tym czego chce od filmów. W dziecięciu punktach zwierz starał się zmieścić wszystkie swoje „wymagania” względem kinematografii. A przynajmniej pewne wyznaczniki tego co sprawia, że zwierz ocenia jeden film wyżej od drugiego. Tamten post pisało się zwierzowi cudownie i doszedł do wniosku, że powinien napisać część drugą. Tym razem poświęconą serialom.
Jak zwykle kiedy nie ma zwierz pomysłu na ilustracje korzysta z zawsze cudownych zdjęć z planu – nie wszystkie zdjęcia odpowiadają akapitom wpisu. Są wybrane jako dodatkowa wartoś tekstu. Zwierz kocha zdjęcia z planu
Z serialami zawsze jest problem. Najpierw trzeba je wybrać, potem oglądać a na koniec wytrwać przy każdym odcinku. Stąd zwierz zastawia im dość wysokie wymagania, choć nie zawsze trzyma się własnych wytycznych – wśród seriali które zwierz oglądał przez lata było mnóstwo takich które dawno przestały spełniać kryteria dobrych produkcji. Ale zwierz oglądał dalej. Bo tu – inaczej niż w filmach – działa też siła przyzwyczajenia a także – nie łudźmy się – nadzieja że może w następnym odcinku będzie lepiej. Zwykle nie jest. Oczywiście, co zawsze trzeba podkreślać – to moje osobiste wytyczne – każdy ma inne. Zwierz ma takie.
Bez Poldarka wpis się nie liczy
Chce widzieć, że twórcy znają zakończenie historii – wiecie dlaczego zwierz nie porzucił Mad Men po czwartym sezonie? Nie zadecydowała o tym ani miłość do Dona Drapera ani estetyczna przyjemność z oglądania odtworzonych na ekranie lat 60. Prawdę powiedziawszy serial zaczynał zwierza nieco nużyć. Co nie powinno dziwić biorąc pod uwagę, że tak naprawdę nic się w nim nie dzieje (co jest genialne i nużące jednocześnie). Tym co sprawiło, że zwierz nie porzucił serialu była świadomość, że ogląda zamkniętą całość. Kiedy twórca mówi zwierzowi, że będzie sześć sezonów to umawiamy się na wspólną zamkniętą całość. Dla takich seriali zwierz jest gotowy się „poświęcić” i przetrwać nawet gorsze odcinki. Dawno, dawno temu kiedy zwierz oglądał namiętnie Suits udało mu się (zupełnym przypadkiem) zadać na Twitterze pytanie scenarzyście. Zwierz pytał czy scenarzysta wie, jak skończy się serial – dostał odpowiedź że nie ma jeszcze pomysłu jak skończy się sezon. Zwierz oczywiście nadal oglądał Suits ale kiedy jakiś sezon temu stracił do serialu serce zdał sobie sprawę, że właśnie ów brak celu całej tej historii zupełnie go zniechęcił. Podobnie było zresztą w przypadku Housa. Kiedy serial się zaczynał chyba każdy widz podświadomie zadał sobie pytanie – jaki będzie finał tego aroganckiego zachowania genialnego lekarza. Tymczasem serial trwał jakby zupełnie nie wiedząc jak się skończyć. I tak to pierwsze pytanie – które kazało śledzić każdy gest lekarza gdzieś się rozpłynęło, aż w końcu po zainteresowaniu zostało tylko rozgoryczenie.
Na planie Mad Men zawsze jest czarno biało
Chcę żeby twórcy się nie bali – zwierz ma wrażenie, że cała masa twórców serialowych boi się widzów. To znaczy – seriale są kręcone tak by uniknąć wszelkich wątków które mogłyby widzów zniechęcić czy decyzji które mogłyby się nie spodobać. Najlepiej widać to na przykładzie omijania rafy zwanej klątwą Moonlighting – jak wiadomo, ten popularny serial stracił na popularności bo jego bohaterowie – kłócąca się para detektywów, za szybko przeszła od wrzeszczenia na siebie do sypiania ze sobą. Od tamtego czasu wszyscy twórcy tego typu seriali, boja się, że stracą sympatię widzów jeśli zdecydują się za szybko na ten sam krok. Oznacza to, że np. w Bones – straszliwie przeciągnięto wątek uczuć dwójki bohaterów a potem radośnie przeskoczono nad romansem prosto do życia małżeńskiego. Zwierz (który porzucił Bones – główne ze względu na punkt pierwszy) musi powiedzieć że po tylu latach oglądana był wściekły na twórców. Głównie o to, że tak się go boją. Zresztą nie chodzi jedynie o strach związany z prowadzeniem wątku. Zwierz ma czasem wrażenie, że twórcy bardzo ograniczają możliwości wizualne w serialach z obawy, że widz czegoś nie zrozumie. To znaczy – może być ciekawie jeśli chodzi o wykreowany świat ale w większości (nie we wszystkich) seriali największą komplikacją fabularną jest pomieszanie planów czasowych.
Strzelanie ze scenariusza. A tak serio to śmieszne zdjęcie bo David Duchowny jest na nim nie dlatego, że gra w odcinku ale dlatego że go reżyseruje
Chcę móc streścić serial bez zażenowania – ten podpunkt nie dotyczy Doktora Who. Ale dotyczy bardzo wielu seriali. Ukochany przykład zwierza – przywoływany wielokrotnie to Nip/Tuck. Zwierz złapał się na tym, że kiedy streszczał swojemu bratu co w serialu wydarzyło się sezon po sezonie nie mógł się nie czuć choć odrobinę zażenowany. Nie chodzi o to by każdy serial był śmiertelnie poważny ani by nie oferował zwrotów akcji. Chodzi o to by streszczając go człowiek nie czuł się jak kompletny idiota. Przy czym w pewnym momencie do tego punktu dochodzą właściwie wszystkie długie seriale. Nie mniej o ile zdanie „True Blood opowiada o dziewczynie z małego miasteczka która zakochuje się w wampirze” to już późniejsze „Dziewczyna okazuje się wróżką, a wampir umiera ale nie do końca, a poza tym tam jest taki drugi przystojniejszy, który w pewnym momencie ma amnezję i zjadała ciotkę głównej bohaterki, która też jest wróżką” brzmi już nieco gorzej. Oczywiście zwierz wie, że ogólnie nie ma nic gorszego niż streszczanie seriali, ale jeśli po trzecim sezonie nie czujecie wielkiego zażenowania próbując komuś opowiedzieć na co tak właściwie poświęcacie czas to nie jest źle. Przy czym to jest kryterium bardzo subiektywne bo np. zakłada że punkt wyjściowy może być bardzo bardzo dziwny – byle potem było w miarę logicznie. Choć z drugiej strony – zwierz uwielbia Sleepy Hollow ale nigdy nie chciałby nikomu streszczać serialu.
Taka ładna scena, wszyscy tak bardzo nie w roli
Chcę rozwoju bohaterów bez zmian z kapelusza – dziwnie to brzmi ale dobrze oddaje co zwierz czuje. Otóż zwierz nie ma nic przeciwko zmieniającemu się charakterowi bohaterów – jest raczej jasne, że jeśli opowiadamy historię przez kilka sezonów to bohaterowie muszą się zmieniać pod wpływem swoich przeżyć. Inaczej serial byłby nudny i powtarzalny. Nie zmienia to jednak faktu, ze wiele seriali ma nieprzyjemny zwyczaj zmieniania charakteru bohaterom nie wtedy kiedy ma to swoje uzasadnienie ich doświadczeniami czy dojrzewaniem ale wtedy kiedy jest to potrzebne scenarzystom. Podobnie bywa zresztą z poziomem inteligencji – czasem postacie kreowane na głupków mówią coś niesłychanie mądrego bo właśnie w tym danym momencie scenarzysta tego od nich wymaga. Zwierz mógłby podać tu wiele przykładów ale ma wrażenie, że pojawia się to zwłaszcza w serialach komediowych – od Jak poznałem Waszą Matkę po New Girl. Być może wpływa na to fakt, że serialom komediowym więcej się wybacza. Co jednak nie zmienia faktu, że zwierz tego szczerze nie cierpi i uważa za jedną z największych wad jaką może mieć serial. Przy czym nie znaczy to, że bohaterowie nie mogą zwierza zaskakiwać – np. w Banished BBC bohaterowie ciągle robią rzeczy których zwierz by się po nich nie spodziewał. Ale jednocześnie robią to w taki sposób że zwierz widzi to nie jako coś wbrew ich charakterowi tylko raczej jako rozszerzenie ich charakteru. O ile wyraził się wystarczająco precyzyjnie.
Siedzisz w domu na kanapie a tam… kobieta z mikrofonem. Zdjęcie z planu New Girl
Chcę móc kogoś polubić – to właściwie najbardziej kluczowy wymóg jaki zwierz stawia serialowi. Serio zwierz nie będzie spędzał kilku tygodni, miesięcy czy lat w grupie ludzi których nie lubi. Zwierz miał z tym zresztą problem bo przez pewien czas panowała w serialach moda na strasznie niemiłych bohaterów i zwierz miał poważny problem by znaleźć kogoś kogo może polubić (zwykle ktoś się znajdywał na drugim planie). Oczywiście lubienie bohaterów nie jest konieczne by serial był wybitny – ale przynajmniej zdaniem zwierza jest konieczne by dało się go oglądać. Przy czym to ważne – nie chodzi by lubić wszystkich (często się nie da) ale by przynajmniej część postaci darzyć sympatią na tyle dużą że ich los nie jest nam obojętny. Zwierz oglądał kiedyś Mentalistę – całkiem przyjemny procedural z Simonem Bakerem kiedy zdał sobie sprawę, że tak właściwie nikogo w tym serialu nie lubi. Albo inaczej – wszyscy są mu obojętni. Czy miało wobec tego sens kontynuowanie oglądania? Zdaniem zwierza nie – ostatecznie po czwartym sezonie, zwierz ograniczył swoje kontakty z serialem do newsów z planu i przeglądania klipów na Youtube. Jak się wydaje po finale serialu – niewiele stracił. Natomiast czasem zdarza się jakichś bohaterów bardzo nie lubić. Wtedy jest pewien problem bo właściwie zwierz jest przeciwny nie oglądaniu czegoś bo nie lubi się jakiegoś bohatera, z drugiej strony – zdarzało mu się w irytacji porzucać serial.
To musi być jednak trudne, grać z kamerą przy nosie. Na całe szczęście Mads prawie nie zmienia wyrazu twarzy
Chce spójnego świata – pomiędzy spójnym a logicznym światem istnieje spora różnica. Weźmy za przykład Hannibala. Nie ma sensu oglądać go z założeniem, że przedstawione w serialu wydarzenia mogłyby się kiedykolwiek wydarzyć. Nie mogłoby się wydarzyć. Hannibal nie jest bowiem serialem realistycznym – wręcz przeciwnie to jest swego rodzaju wysmakowana fantazja z dużą ilością kanibalistycznych dowcipów. Ale jest to świat spójny – zarówno wizualnie jak i pod względem sposobu snucia historii. Innym doskonałym – jeśli nie najlepszym w ostatnich sezonach przykładem takiego świata było Fargo – ponownie – nie wszystko musi być realistyczne by tworzyć taki świat w którym pewne rzeczy uznamy za możliwe, oczywiste czy prawdopodobne (w przypadku Fargo pewne nieprawdopodobieństwo części zdarzeń jest mocno wpisane w strukturę historii). Takie seriale są najlepsze. Głównie dlatego, że od razu możemy założyć co nas czeka i zdecydować się nawet nie tyle na bohaterów czy na fabułę ale na świat przedstawiony. Zresztą zwierz przyzna wam że ma olbrzymią słabość do seriali które przejawiają też spójność stylistyczną – jeśli dacie zwierzowi serial który będzie cały od początku do końca wykreowany w bardzo wyraźnie wizualnie zbudowanym świecie to zwierz będzie zachwycony. Dlatego tak uwielbiał Pushing Daisies.
Tak uroczo, tak prywatne. Ty, ukochana, dwóch facetów z kamerą
Chcę dobrego drugiego planu – niezależnie od głównych bohaterów, tak naprawdę o tym czy zwierz zakocha się w serialu czy nie decyduje drugi plan. Nawet najbardziej schematyczny serial potrafi być wciągający i przynoszący sporo radochy jeśli postacie w tle są dobrze napisane. Zwierz myśli tu np. o Forever – serialu powtarzającym wszystkie dostępne dla procedurali schematy który jest bardzo przyjemny właśnie dzięki postaciom z tła – synowi głównego bohatera (brzmi sztampowo dopóki nie okazuje się, że syn ma po siedemdziesiątce) czy jego bardzo sztampowego ale dobrze zagranego asystenta. Postacie drugoplanowe są ważne zwłaszcza w tego takich serialach – to one najczęściej odróżniają produkcje które będziemy oglądać latami od tych które porzucimy po kilku odcinkach. Ale nie chodzi tylko o procedurale. Zwierz znów wspomni Banished w którym postać gubernatora (jednak dość drugoplanowa) jest tak dobrze napisana i zagrana, że czasem zwierz czeka cały odcinek tylko na to by się pojawił. Zresztą po latach zwierz często orientuje się, że bardziej od pierwszego planu lubił plan drugi. Jednak co ciekawe zwierz wcale nie jest wielki fanem tego co np. stało się w Jak poznałem Waszą matkę gdzie scenarzyści w pewnym momencie przestali pisać głównego bohatera bo ten kreowany na „pobocznego” spodobał się bardziej. Zdaniem zwierza to jest trochę chodzenie na łatwiznę.
Kamera patrzy, trzeba wyeksponować profil. Ten lepszy
Chcę poczucia humoru – niekoniecznie odnosi się to do seriali komediowych – choć zwierz może bez bicia przyznać, że ma z serialami komediowymi kłopot. Zwierz lubi sitcomy i lubi mieć w spisie seriali co najmniej jeden komediowy do oglądania. Problem w tym, że to gatunek w którym jego gust dramatyczne rozjeżdża się propozycjami stacji telewizyjnych. Co pewien czas zdarza się serial który zwierza bawi, ale znaczna część tylko go irytuje. Co jest frustrujące zważywszy że zwierz nie ma jakiegoś szczególnie niszowego poczucia humoru. Wracając jednak do zabawnych seriali – zdaniem zwierza nigdy nie zaszkodzi jeśli twórcy mają poczucie humoru. Może być nieco dziwne jak to w Hannibalu, może pomóc przetrwać największe scenariuszowe mielizny jak w Sleepy Hollow, może niekiedy być spełnieniem marzeń każdego fana (część dowcipów w Sherlocku). Zwierz przyzna szczerze – nie jest w stanie znieść serialu który traktuje się śmiertelnie poważnie (ok Mad Men traktuje się poważnie więc zwierz nie mówi do końca prawdy), ale wciąż kochając seriale – zwierz musi mieć poczucie, że od czasu do czasu będzie chwila odprężenia.
W świecie polityki zawsze ktoś podsłuchuje
Chcę skończyć oglądać to co zaczęłam – to jedno z tych założeń z którymi nawet sam zwierz ma problem. To znaczy, wiem, że to niekoniecznie oznacza, że serial robi się słabszy. A o co chodzi? O chwilę kiedy okazuje się, że oglądamy zupełnie inny serial niż ten na który się pisaliśmy. Gossip Girl zaczęło się jako serial o nastolatkach w szkole dla zamożnej młodzieży kończyło się, jako coś w rodzaju młodzieżowej Dynastii, The Big Bang Theory zaczęło się jako historia geeków mieszkających naprzeciwko sympatycznej dziewczyny, a obecnie jest raczej komedią o związkach damsko męskich, Grey’s Anatomy zaczęło się jako historia Meredith Grey a teraz… cholera wie czyja to historia, bo wydaje się, że serial porzucił główną bohaterkę, How I Met Your Mother zaczęło się od historii faceta który bardzo chciał wziąć ślub by gdzieś w połowie o nim zapomnieć i skoncentrować się na jego znajomych. Wymieniać można długo – wiele seriali przechodzi ewolucję i zmienia się w coś zupełnie innego niż to czym było na początku. Oczywiście czasem wychodzi to historii na dobre (np. New Girl którą zwierz nadal ogląda jest lepszym serialem kiedy opowiada o grupie znajomych niż o Jess i jej życiu ze współlokatorami) ale zwierz zawsze ma wrażenie, że jakby na co innego umawiał się z twórcami. Przy czym to nie jest wada serialu, ale z drugiej strony – jeśli historia tak bardzo się zmienia to nie czas już na inny serial?
Zanim dojdzie do przełomu musimy sprawdzić czy wszystko dobrze zapamiętaliśmy
Chce Brytyjczyka – Ten ostatni punkt jest żartem choć powiedzmy sobie szczerze – kiedy ostatnim razem jakiś serial poradził sobie bez angielskiego członka obsady. Ale tak serio, to zwierz skorzystał z tego punktu by stwierdzić, że o ile można oglądać źle zagrane filmy o tyle źle zagrane seriale nie dają się znieść. Oczywiście – nie wszyscy aktorzy zatrudnieni w telewizji muszą grać wybitnie, ale jeśli na planie serialu nie ma choć jednego aktora o którym zwierz mógłby powiedzieć że gra dobrze, to nie ma serialu sensu oglądać. Co oczywiście niekiedy stanowi problem – bo dobre aktorstwo nie dla wszystkich znaczy to samo no i nie zawsze jest tak że dobry scenariusz i dobrzy aktorzy znajdą się jednocześnie w tym samym serialu. Nie mniej zwierz ma zdecydowanie mniejszą tolerancję wobec źle zagranych seriali. Jeśli aktorzy zwierza nie kupią to przygoda kończy się bardzo szybko. Ale jeśli zwierza kupi choć jeden występ (jak Tom Mison w Sleepy Hollow) to zwierz jest gotowy naprawdę wiele produkcji wybaczyć. No a poza tym – dobrze obsadzony brytyjski aktor czy aktorka naprawdę nigdy produkcji nie zawadzi (zwierz bardzo czeka na Daredevila).
Ważne by na planie było miło :)
No dobra to tyle. Oczywiście taka lista mogłaby się ciągnąć jeszcze dużo dłużej. Zwierz ma swoje preferencje odnośnie poszczególnych rozwiązań fabularnych. Np. lubi kiedy bohaterowie po prosu się przyjaźnią a nie mają się ku sobie. Bo ten wątek przerobiono już tyle razy że naprawdę nic więcej się nie da z niego wycisnąć. Zwierz lubi też, kiedy postacie z seriali mają jakiś dom i jakieś meble a nie znikają po tym jak się np. uprzątnie ciało. Zwierz nie cierpi seriali histerycznych gdzie co chwilę kończy się świat i ktoś łka. Serio ta lista mogłaby być bardzo długa. Szkoda tylko, że najczęściej decyzję dotyczącą tego co będziemy oglądali dalej podejmujemy niekoniecznie my ale stacje telewizyjne. Zwierzowi kasowano seriale które spełniały wszystkie założenia i kontynuowano te które go odrzucały. Co jest chyba w całym tym życzeniowym myśleniu najbardziej frustrujące. Nawet to co najładniejsze mogą ci zabrać. Jak w życiu
Ps: Zwierz obejrzał pierwszy odcinek nowego serialu FOX – gdzie dwoje bohaterów jest polskiego pochodzenia. Jeden z nich nazywa się Staś (zupełnie inaczej pisze się to po angielsku) i żaden z aktorów nie potrafi poprawnie wymówić nazwiska Lewandowski (łącznie z tymi którzy Lewandowskich grają). Ale to co zwierza najbardziej rozbawiło to fakt, że ojciec jednego z nich urodził się w niewielkim polskim miasteczku Częstochowa. Co ciekawe sam odcinek nawet się zwierzowi podobał.
Ps2: A z miłych wieści – Poldark dostanie drugi sezon. Co nie dziwi. Zwierz ma wrażenie, że ludzie w BBC sami są zaskoczeni jak się cudnie serial sprzedał.