Bardzo bardzo zabawna dziewczyna czyli po finale “The Marvelous mrs. Maisel

Wściekła, zdrad­zona i nie do koń­ca trzeźwa kobi­eta łapie za mikro­fon w noc­nym klu­bie. Jej uporząd­kowane życie mat­ki i żony legło w gruzach, wszys­tko co wiedzi­ała o świecie nie jest takie jak się wydawało. Ścież­ka, którą doty­chczas karnie podążała słucha­jąc rodz­iców, rówieśników i społeczeńst­wa nie zaprowadz­iła jej do szczęś­cia. Łapie więc za mikro­fon w noc­nym klu­bie i zaczy­na swój monolog, do którego wrzu­ca w zabawny sposób wszys­tko to co ją dręczy męczy i den­er­wu­je. Tak zaczy­na się his­to­ria Midge Masiel, fik­cyjnej komicz­ki, której kari­erę obser­wowal­iśmy przez ostat­nie pięć sezonów. I która to his­to­ria jak każdy dobry stand up, bard­zo baw­iła choć niekoniecznie była w swoim jądrze zabawna.

Post zaw­iera spoil­ery do finałowego sezonu serialu

Pią­ty sezon Mar­velous Mrs. Maisel, roz­drażnił wiele osób. Oto twór­czyni seri­alu Amy Scher­man- Pal­ladi­no, zde­cy­dowała się na krok, który wiele osób uważa za mało atrak­cyjny. W pią­tym sezonie sporo mamy wyb­ie­ga­nia w przód czy opowiada­nia his­torii z lat sześćdziesią­tych w formie ret­ro­spekcji. Choć wciąż oglą­damy kole­jne stara­nia Midge by w końcu prze­bić się w świecie stand upu, to już wiemy — osiąg­nie swój wymar­zony sukces. Wiemy też, że nie zna­jdzie szczęś­cia w miłoś­ci, że jej dzieci — zanied­by­wane przez kole­jne sezony, gdy doros­ną, uciekną od mat­ki jak naj­dalej się da. Dowiemy się też, że jej relac­ja z man­agerką Susie, nie będzie układać się w sposób łatwy i przy­jem­ny. Nim skończy się sezon poz­namy los właś­ci­wie każdej oso­by z otoczenia bohater­ki. To wszys­tko spraw­ia, że część widzów czuła się poniekąd oszukana — przez cztery sezony wydawało się, że ser­i­al opowia­da his­torię dro­gi do sławy, his­torię, której zakończe­nie jest niewiadomą. Tym­cza­sem już w pier­wszym odcinku piątego sezonu dowiadu­je­my się, że wszys­tko się uda, sukces będzie olbrzy­mi, pani Maisel będzie znana co najm­niej tak jak Joan Rivers czy inne fan­tasty­czne komicz­ki. Na co więc czekamy, sko­ro wszys­tkie kar­ty zostały odkryte.

Zdję­cie: Philippe Antonello/Prime Video

Oso­biś­cie, bard­zo lubię takie zabie­gi, lubię, kiedy twór­cy odwraca­ją moją uwagę od oczy­wis­tego odczy­ta­nia i oczy­wis­tego zakończenia. Bo jeśli wszys­tko wiado­mo, to może nie o tri­um­fie i czterech przeło­mowych min­u­tach na sce­nie była ta his­to­ria, może w isto­cie — chodz­iło o coś zupełnie innego. Jak w dobrym stand upowym wys­tępie — to co bard­zo śmieszne i bard­zo smutne powin­no się odpowied­nio mieszać, że człowiek wychodzi z wys­tępu z policzka­mi bolą­cy­mi od śmiechu, ale też z głową pełną prze­myśleń. Pod tym wzglę­dem mam poczu­cie, że ser­i­al odniósł swoisty tri­umf. Choć wydawało się, że idzie prostą lin­ią do oczy­wis­tego zakończenia, to ten ostat­ni sezon postaw­ił trochę wszys­tko na głowie i kazał nieco inaczej spo­jrzeć też na poprzed­nie sezony. Bo Midge dosta­je dokład­nie wszys­tko to o czym nie mogła nawet zamarzyć sta­jąc tej pier­wszej przy­pad­kowej nocy na sce­nie. Ale za real­iza­cję tej nagłej — niespodziewanej ambicji przy­chodzi jej wiele zapłacić. Ten koszt jest wpisany w całą jej his­torię, która w sum­ie od pier­wszego odcin­ka zapowiadała, że jakiekol­wiek zakończe­nie nie będzie prostym hap­py endem.  Nie da się wygrać na wszys­t­kich frontach — sta­jąc na sce­nie Midge na zawsze zamy­ka sobie drzwi do jakiegoś życia, które było dla niej zaplanowane.

I tak się właśnie dzieje. Midge dosta­je dokład­nie to czego sobie życzyła. Wielką kari­erę, sławę, bogact­wo. Ale kosz­ty tego marzenia ponoszą wszyscy w jej otocze­niu. Jej były mąż, który dosłown­ie płaci swo­ją wol­noś­cią, za nieza­leżność Midge. Jej dzieci — wyraźnie zanied­bane przez wszys­t­kich, ucieka­jące od mat­ki i jej sty­lu życia jak naj­dalej się da. Rodz­ice, którzy dopiero po cza­sie zda­ją sobie sprawę, że być może — los ich wszys­t­kich mógł­by potoczyć się zupełnie inaczej, gdy­by wcześniej zdali sobie sprawę z potenc­jału cór­ki. Z resztą oni obo­je musieli się wymyślić na nowo. Bo jed­na decyz­ja Midge zach­wiała ich uporząd­kowanym światem. Zaczęli jako pro­fe­sor i gospo­dyni domowa, skończyli jako kry­tyk teatral­ny i pro­fesjon­al­na swat­ka. Nie tego się pewnie dla siebie spodziewali, ale na tą drogę wciągnęła ich niepoko­r­na cór­ka. Susie, którą Midge przy­musza do tego by położyła na sza­li swo­ją dumę i zran­ione uczu­cia, tylko po to by otworzyć jej drzwi do kari­ery. Kosz­ty rozkłada­ją się nie równo, ale rachunek zosta­je wys­taw­iony każde­mu. Wiel­ka sława nie jest nigdy za dar­mo. Każdy musi coś jej odd­ać. Cza­sem świadomie — jak Joel czy Midge, cza­sem — nieco przy­pad­kiem, jak dzieci bohater­ki. Z resztą tu na mar­gin­e­sie muszę przyz­nać, że moim najwięk­szym zarzutem do seri­alu było przez lata to z jaką swo­bodą Midge podrzu­ca swo­je dzieci opiekunkom i dzi­ad­kom. Den­er­wowało mnie, że twór­cy zdawali się niemal zapom­i­nać o tym, że dzieci bohater­ki w ogóle ist­nieją. Ostat­ni sezon pokazu­je, że nikt o dzieci­ach nie zapom­ni­ał. Albo inaczej, wszyscy zapom­nieli, ale nie pozostało to bez konsekwencji.

Zdję­cie: Philippe Antonello/Prime Video

Nie znaczy, to że nasza bohater­ka niczym nie płaci. Wręcz prze­ci­wnie — jej deter­mi­nac­ja i chwilowe tri­um­fy coraz bardziej pcha­ją ją na bard­zo wąską ścieżkę. Midge nie może z niej zawró­cić, nie może się zdekon­cen­trować. Nie ważne czy znów ros­ną w niej uczu­cia do byłego męża, nie ważne, że zawsze miejsce w jej ser­cu będzie miał Lenny Bruce, nie ma znaczenia, ile lat przy­jaźniła się z Susie. Nie ma wyjś­cia — musi być twar­da, nieza­leż­na, nie przy­należ­na do niko­go, sze­fowa samej siebie. Nie ma tu prz­er­wy i miejs­ca na dni wolne. Kari­ery nie robi się w jed­ną noc, tylko noc w noc na sce­nie, dzień w dzień w trasie. Za deter­mi­nację też się płaci. Sko­ro Midge zaprag­nęła tej kari­ery, to musi ją mieć. A sko­ro ją ma nie może odpuś­cić. I choć nie raz może się wydawać, że oto pokazu­je się nam najbardziej ego­isty­czną twarz bohater­ki, to w isto­cie — to wciąż jest ta dziew­czy­na, która czeka aż ktoś ściąg­nie ją ze sce­ny, na której nigdy nie powin­na być.

Oczy­wiś­cie są w tym sezonie momen­ty jaśniejsze. Przepięk­na sce­na, w której ojciec Midge ori­en­tu­je się, że nigdy tak naprawdę nie doce­ni­ał cór­ki. Nie poz­wolił sobie myśleć o tym kim może być. Cieszy, że to oświece­nie, że być może prze­gapiło się wartość swo­jego dziec­ka nie następu­je w jakimś dra­maty­cznym momen­cie. Dobrze, przy­na­jm­niej moim zdaniem, poprowad­zono wątek Joela, byłego męża Midge. Obo­je coś do siebie czu­ją i być może nigdy nie przestali czuć. Jed­nocześnie — jak to cza­sem w życiu bywa, nie wszys­tkie relac­je są proste. Cza­sem moż­na kogoś bard­zo lubić i mieć dla tej oso­by spec­jalne miejsce w ser­cu i zadawać sobie sprawę, że jed­nak nie moż­na wró­cić do tego co było. Joel był najpraw­dopodob­niej jedyną prawdzi­wą miłoś­cią Midge, ale nie mogła być jego żoną. Bo to by był ten krok w tył. Z resz­ta ser­i­al jest tu dość stanow­czy. Choć wiele było roman­sów i miłostek, tak naprawdę to nie jest ser­i­al o miłoś­ci. A przy­na­jm­niej nie takiej roman­ty­cznej. Parą seri­alu jest Midge i Susie — dwie kobi­ety, które są gotowe razem zro­bić wszys­tko by osiągnąć sukces. A ponieważ obie są zde­ter­mi­nowane i obie nie przyj­mu­ją „nie” jako odpowiedzi to nie ma co się oszuki­wać — nie jest to relac­ja ława.

Zdję­cie: Philippe Antonello/Prime Video

Postać Lenny Bruce’a, który miał się w seri­alu pojaw­ić tylko na chwilę a został na dłużej (wszys­tko za sprawą fan­tasty­cznej chemii aktorów), sta­je się w tym wszys­tkim przy­pom­nie­niem — jak łat­wo wypaść z obiegu. Kiedy Midge poz­na­je Lennego, ona nie ma nic, on co praw­da wciąż jest w lekkim sporze z prawem, ale jego kari­era się rozpędza. Kiedy potem ich dro­gi się spo­tyka­ją wciąż — ona stara się prze­bić, on ma sta­tus gwiazdy. Ona cieszy się wiec­zorny­mi wys­tę­pa­mi w klu­bie z burleską, on wypeł­nia bez trudu Carnegie Hall. Ona ma wys­tęp kome­diowy zapowiada­ją­cy muzyków, on wys­tępu­je w kome­diowym pro­gramie telewiz­yjnym. Ale właśnie, jej gwiaz­da pnie się w górę, jego spa­da. On też pod­jął ryzyko, opowiada­jąc w swoich pro­gra­mach dokład­nie o tym o czym chci­ał opowiedzieć. Ale staroś­ci nie dożył. To nie jest taka zabaw­na kari­era, jak może się wydawać — pokus jest dużo, przeszkód dużo u cza­sem bycie zabawnym człowiekiem, to niezwyk­le wyma­ga­ją­cy i przygnębi­a­ją­cy zawód.

Kiedy w ostat­nich sce­nach seri­alu przyglą­damy się Midge przechadza­jącej się po wiel­kich, pustych poko­jach swo­jego olbrzymiego nowo­jorskiego aparta­men­tu, może­my zapy­tać sami siebie — „czy było warto”? Czy nie była­by bohater­ka szczęśli­wa w jakiejś alter­naty­wnej rzeczy­wis­toś­ci, w której nie wzięła­by do ręki tego mikro­fonu, w której nie zaczęła­by opowiadać światu o tym co ją drażni? Gdy­by nie trafiła do aresz­tu za nieprzyz­woite zachowanie, gdy­by nie wpła­cał za nią kaucji słyn­ny komik i gdy­by nie przyjęła je pod swo­je skrzy­dła man­ager­ka klubu. Gdy­by po pros­tu wró­ciła do domu, pogodz­iła się z tym jak wyglą­dał jej życie i była — wspani­ałą żoną swo­jego męża, matką dzieci, córką rodz­iców. Czy wtedy mieszkanie było­by pełne czy puste? Czy miała­by przy­jaciółkę, do której zadz­woniła­by by obe­jrzeć razem nagrany wcześniej telewiz­yjny show?  Czy może siedzi­ała­by już od daw­na z mężem na Flo­ry­dzie? Czy ktokol­wiek docenił­by ją w tym drugim życiu, czy w relac­jach, obow­iązkach, wyz­nac­zonych społecznych schemat­ach zginęła­by najważniejszy fakt o jej duszy. Fakt, że jest bard­zo bard­zo zabawną dziewczyną.

Nie ma jed­nej odpowiedzi, bo życie to seria wyborów i drzwi, które się zamyka­ją. Midge, żeby być sobą musi­ała zła­pać za mikro­fon i zmusić wszys­t­kich by jej słuchali. Śmi­ali się, ale też w końcu zwró­cili uwagę na jej opowieść o życiu. Bo była to opowieść dla niej najważniejsza. Jeśli było dla młodej pani Maisel inne życie, to było­by ono nie mniej puste niż wiel­ki aparta­ment, który zamieszku­je pod koniec swo­jej kari­ery. I to chy­ba najlepiej pod­sumowu­je ten ser­i­al. Ser­i­al, który ostate­cznie nie okazał się opowieś­cią o kari­erze ani o sław­ie. Okazał się his­torią decyzji, które pode­j­mu­je­my i ceny jaką płacimy za tą deter­mi­nację. Gdy bohater­ka zna­j­du­je list, który napisała do siebie po ukończe­niu studiów jest tam tylko jed­no słowo „Don’t”. Nic więcej. I jakiej decyzji by nie pod­jęła gdzieś z tył głowy, czy nawet z gardła telewidza wydoby­wa się ciche „nie rób tego”. Bo prze­cież zawsze moż­na inaczej, choć częs­to nie da się inaczej. Zwłaszcza gdy w około są lata sześćdziesiąte i gra się w tą grę na poziomie najtrud­niejszym, gdzie zawsze jest się o krok od tego by z doskon­ałej komicz­ki stać się tylko cieka­wostką,  kobi­etą piszącą dow­cipy. Ot na dwie min­u­ty roz­mowy. Bohater­ka w swoim ostat­nim mono­logu mówi, że nie ma nic uroczego w tchór­zost­wie. Że odwa­ga bra­nia tego co uważamy za ważne jest tym co powin­no nas prowadz­ić przez życie. Nie ważne ile to kosztuje.

Ser­i­al żeg­na nas śmiechem. Być może to jest odpowiedź na wszys­tkie mniejsze i więk­sze bolącz­ki bohaterek. Rodz­ice nie zawsze będą nas doce­ni­ać. Dzieci nie zawsze będą nas kochać. Piękni mężczyźni nie zawsze dają się ura­tować. Dobrzy ojcowie nie zawsze będą stać u naszego boku. Przy­jaciół­ki nie zawsze będą z nami szczere. I nie ważne czy robimy kari­erę w stand upie czy próbu­je­my się jakkol­wiek inaczej zre­al­i­zować w świecie, zawsze będzie to nas kosz­tować.  I tylko śmi­ać się z siebie i świa­ta wokół nas może­my zupełnie za dar­mo. Im bardziej boli, tym głośniej.