Nie jest łatwo zafundować współczesnemu widzowi ciekawy serial kryminalny. Głównie dlatego, że większość z nas – wielbicieli opowieści o zbrodni i dochodzeniu do prawdy, widziała już tych produkcji tak wiele, że po prostu bez pudła wskazujemy kto był winnym, co się wydarzyło i komu mamy kibicować. Jedynym wyjściem by widza nie znudzić jest znaleźć taką opowieść, gdzie pytania, które trzeba sobie zadawać wychodzą poza proste „kto zabił”. I takim serialem są „Morderczynie”, serial, który pod koniec października zadebiutował na Viaplay jako pierwsza fabularna serialowa polska produkcja tej platformy streamingowej.
Post sponsorowany przez Viaplay
„Morderczynie” czerpią swoją inspirację z książki Katarzyny Bondy „Polskie Morderczynie” ale nie należy traktować serialu jako adaptacji tej książki non fiction o zbrodniach. To raczej produkcja, która bierze z reportażu pewne wątki – takie których pewnie żaden scenarzysta sam by nie wymyślił. Jeśli jednak nie znacie książki Bondy – nie przejmujcie się, można serial oglądać nic nie wiedząc i nie traci się wiele. Warto jednak o tej inspiracji przypomnieć, zwłaszcza jeśli – po zakończeniu serialu będziecie czuli potrzebę poczytania jeszcze o zbrodni i jej psychologii.
O czym więc są „Morderczynie”? Na początku poznajemy Karolinę Keller. Karolina pochodzi z policyjnej rodziny – jej ojciec jest legendą wśród stołecznych policjantów. A właściwie był legendą, bo kilkanaście miesięcy temu zaginął. Nikt go nie widział, i co dziwniejsze, wydaje się, że tylko Karolinie zależy na tym, by go odnaleźć. Zarówno jej matka, jak i siostra choć zmartwione zniknięciem ojca, wydają się dziwnie zdystansowane. Ze wspomnień Karoliny ojciec wyłania się jako surowy, ale kochający opiekun, człowiek, który nauczy pływać, ale też zniechęci córkę do pierwszych prób palenia papierosów. Im jednak częściej zaglądamy we wspomnienia Karoliny tym częściej zadajemy sobie pytanie – czy dziewczyna, która poszła w ślady ojca i też służy w policji, rzeczywiście pamięta wszystko co się wydarzyło czy tylko to co zapamiętać chce.
Jednocześnie Keller jako policjantka natrafia, w czasie rutynowego obchodu po gorszych blokach w dzielnicy – na zbrodnię. W jednym z mieszkań komunalnych popełniono morderstwo. Na miejscu szybko pojawiają się śledczy, ale ku irytacji dziewczyny – sporo w ich zachowaniu arogancji i zblazowania. Ten wątek – pewnego konfliktu pomiędzy różnymi wydziałami policji, jest jednym z częściej ogrywanych w popkulturze, co skłania do myślenia, że być może rzeczywiście nie ma miłości pomiędzy stróżami prawa. Karolina jednak szybko znajdzie się w sytuacji, w której ze śledczymi spędzi dużo więcej czasu niż mogłaby się spodziewać. Nawet najbardziej arogancki kolega z zespołu nabierze trochę bardziej ludzkiego oblicza, gdy spędzi się z nim trochę czasu na wspólnej śledczej pracy. A morderstwo staje się coraz bardziej skomplikowane, zwłaszcza, że Karolina nie tylko nie lubi odpuszczać, ale też nie umie przejść obojętnie wobec tych sytuacji, w których prawo niekoniecznie działa na korzyść poszkodowanych.
Nie chciałabym zarzucić was spoilerami, bo przecież nie o to chodzi. Jednocześnie – już pod koniec pierwszego odcinka dzieje się coś, co zamienia tę dość standardową narrację o twardej młodej policjantce w coś zupełnie innego. Pojawia się pytanie – kto morduje i dlaczego. Zwłaszcza szukanie motywacji, do zbrodni – motywacji kobiet, staje się punktem wyjściowym do głębszej refleksji w serialu. Bo o ile do zbrodni męskiej jesteśmy jakoś przyzwyczajeni, o tyle ilekroć kobiety sięgają po przemoc, zadajemy sobie pytanie – co je do tego pchnęło? Zwykle okazuje się, że historie morderczyń są osadzone w dużo szerszym kontekście rodzinnym i społecznym – stają się odbiciem tego o czym często chcemy zapomnieć albo od czego odwracamy wzrok.
Olbrzymim plusem serialu jest jego obsada. W głównej roli zobaczymy Maję Pankiewicz, aktorkę, którą ja przede wszystkim kojarzę z doskonałego „Eastern”. Jej postać – Karolina to z jednej strony twarda dziewczyna, która chce podążać własną drogą, z drugiej – widać, ile w niej niepewności, szukania akceptacji i impulsywności. Takie bohaterki potrafią być irytujące, ale Pankiewicz gra Karolinę z taką naturalnością i wdziękiem (jak pięknie ta dziewczyna przeklina), że nie raz złapałam się na tym, że bohaterkę po prostu lubię. Scena, w której naszą dzielną policjantkę pokonuje drukarka ma w sobie coś rozczulającego.
Siostrę Karoliny – zdecydowanie bardziej uporządkowaną Ewę, gra Eliza Rycembel. Jestem wielką fanką tej aktorki od czasu „Bożego Ciała” i jest we mnie jakaś pewność, że odciśnie głębsze piętno na polskim kinie. Głównie dlatego, że w przeciwieństwie do wielu młodych aktorów i aktorek – wypada doskonale w tych scenach, w których nie ma ani jednej linijki dialogu i z samej jej twarzy trzeba wyczytać co dzieje się we wnętrzu jej bohaterki. Matkę Karoliny gra Izabela Kuna. Kuna to aktorka, która, jeśli zgra się z postacią i materiałem to zjada na kolację wszystkich z którymi znajdzie się w jednej scenie. Tu nawet migrenę gra tak, że człowiek od razu czuje to napięcie płynące po całej rodzinie. A im dalej tym lepiej. Na koniec warto też wymienić Tomasza Schuchardta w roli ojca. To jest casting idealny, bo Schuchardt ma w sobie coś takiego, że jesteśmy od razu w stanie uwierzyć, że mógł być zarówno ciepłym i kochającym ojcem, jak i potworem. Więcej, jesteśmy w stanie zobaczyć jak łatwo byłoby obudzić tego drzemiącego niedźwiedzia. Ilekroć jego bohater pojawia się we wspomnieniach bohaterki, tylekroć pojawia się jakieś napięcie, dobrze znane każdemu kto przebywał z kimś kto potrafił ujawnić swoje drugie oblicze.
„Morderczynie” to typowy serial, do którego siada się na jeden odcinek a zostaje na cały sezon. Głównie za sprawą dobrze budowanej narracji. Nic tu się nie dzieje zbyt szybko, sporo jest typowych dla serialu kryminalnych cliffhangerów. Do tego całość utrzymana jest w takich stonowanych, przygaszonych barwach, co sprawia, że cała historia zdaje się być trochę retro, trochę oniryczna – niby mamy do czynienia ze współczesnymi warszawskimi realiami, ale też – mogłoby się to dziać wszędzie. Lubię, kiedy seriale mają wyraźny styl i nie próbują przypominać wszystkich innych produkcji. Tu widzę trochę inspiracji europejskimi produkcjami kryminalnymi – zwłaszcza skandynawskimi i brytyjskimi. I jest to skojarzenie jak najbardziej pozytywne, bo wiele świetnych rzeczy robi się w Europie.
Wyszliśmy już z czasów kiedy napisanie pozytywnej opinii o polskiej produkcji musiało się kończyć zastrzeżeniem „Dobry serial jak na Polskę”. To fantastycznie patrzeć jak nasze serialowe poletko drobiło się twórców, którzy robią po prostu dobre seriale. Takie, które można oglądać w Polsce, ale można też sobie wyobrazić spokojnie jak trafiają na zagraniczne rynki i tam znajdują widownię. Oglądając „Morderczynie” miałam właśnie takie wrażenie, że udało się zrobić porządny serial z dużym potencjałem eksportowym. Kto wie może jeszcze trochę pracy nad polskim językiem serialowym i gdzieś tam za granicami ludzie będą pisać, że coś im przypominało „polskie seriale” i będzie to naprawdę komplement.